Vlaamse Houtproef: een oproep tot herwaardering van handwerk en vakmanschap in het onderwijs

650 leerlingen nemen donderdag deel aan grootste schrijnwerkerswedstrijd van België

Ons onderwijs investeert steeds minder in vaardigheden, terwijl de arbeidsmarkt daar het hardst om roept. Het verdwijnen van de zevende specialisatiejaren is het zoveelste voorbeeld van hoe het technisch onderwijs aan slagkracht verliest. Met de Vlaamse Houtproef wil Embuild Vlaamse Schrijnwerkers een krachtig signaal geven: vakmanschap, métier en handvaardigheid zijn géén verleden tijd, maar wel essentiële vaardigheden. Kennis is belangrijk, maar elk Vlaams bouwbedrijf is nog steeds op zoek naar die witte merel met gouden handen. 

Morgen, donderdag 24 april, nemen 650 leerlingen uit 45 Vlaamse scholen deel aan de Vlaamse Houtproef, de grootste schrijnwerkerswedstrijd van het land. Bij die wedstrijd, een initiatief van Embuild Vlaamse Schrijnwerkers, krijgen leerlingen uit de richting hout of schrijnwerkerij in de tweede en derde graad van het middelbaar onderwijs (BuSO / BSO / TSO) één dag tijd om een houten werkstuk te maken. Met de wedstrijd wil Embuild Vlaamse Schrijnwerkers aandacht vragen voor het teruglopende aantal richtingen houtbewerking in de Vlaamse scholen, terwijl de arbeidsmarkt schreeuwt om vakbekwame schrijnwerkers. 

Vraag een schrijnwerker, interieurbouwer of timmerman  naar zijn grootste uitdaging, en je krijgt telkens hetzelfde antwoord: geschikte vakmensen vinden. Jongeren met handvaardigheid, technisch inzicht én zin voor kwaliteit zijn zeldzamer dan ooit. “Iedereen zoekt die witte merel met gouden handen,” klinkt het bij Willy Simoens, voorzitter van Embuild Vlaamse Schrijnwerkers . “Maar ons onderwijs verschuift steeds meer het accent naar kennis, en besteedt almaar minder aandacht aan handvaardigheid, terwijl dat essentieel is voor een goede vakman. Door het verdwijnen van specialisatiejaren wordt ook de band met de arbeidsmarkt doorgeknipt. De verantwoordelijkheid voor het opleiden van jongeren verschuift zo steeds meer van het onderwijs naar onze bedrijven.” 

Embuild Vlaamse Schrijnwerkers wil met de Vlaamse Houtproef aandacht vragen voor het teruglopende aantal bouwopleidingen in onze middelbare scholen. Het onderwijs komt immers niet tegemoet aan de behoeften van de Vlaamse arbeidsmarkt, die wanhopig op zoek is naar technisch geschoolde profielen. En dat terwijl het beroep van schrijnwerker al sinds jaar en dag een knelpuntberoep is in Vlaanderen. In de Knelpuntberoepenlijst die de VDAB eerder dit jaar publiceerde, waren zowel binnenschrijnwerker, buitenschrijnwerker als werkplaatsschrijnwerker gecatalogeerd als knelpuntberoep. 

Via de Vlaamse Houtproef wil de beroepsfederatie van Vlaamse schrijnwerkers ook een duidelijk signaal geven aan de onderwijsinstellingen dat basisvaardigheden als manuele houtbewerking en handvaardigheid niet uit het oog verloren mogen worden. Uiteraard moeten leerlingen leren werken met machines, maar bij het plaatsen van een raam of keuken bij de klant zal een schrijnwerker altijd moeten kunnen terugvallen op zijn vakbekwaamheid om kleine aanpassingen te doen. Daarvoor is die handvaardigheid onmisbaar. En we stellen vast dat de leerlingen in de richtingen houtbewerking steeds minder oefenen op deze handvaardigheid door de toegenomen aandacht voor machinewerk.

Meer info en de lijst van deelnemende scholen: www.houtproef.be
Bekijk de volledige knelpuntberoepenlijst van VDAB: Knelpuntberoepen 2025