Op naar de vierde industriële revolutie

De bouw staat voor grote uitdagingen: klimaatverandering, elektrificatie, duurzaamheid, circulariteit, arbeidsmigratie, vergrijzing, vergunningen … Betaalbaar wonen staat onder druk, want Vlaanderen heeft 500.000 nieuwe en te vervangen woningen nodig tegen 2035. Tegelijk zijn de bouwprijzen enorm gestegen en worden er steeds minder vergunningen afgeleverd.

Ruim 250 jaar geleden startte de eerste industriële revolutie. Halfweg de negentiende eeuw vond deze een tweede adem, beter gekend als de technologische revolutie, waarbij nieuwe materialen (staal) werden ontwikkeld en elektriciteit werd ingezet. De derde golf van de industriële revolutie overspoelde ons in de jaren 80 van vorige eeuw en is beter gekend als de digitale revolutie.

De wereld is zich intussen bewust van de kostprijs die onze vooruitgang met zich meebrengt voor onze planeet, maar niemand is tegen de welvaart die we bereikt hebben. Integendeel: veel mensen zijn bang om deze welvaart te verliezen of zelfs te moeten delen. Elke fase van de industriële revolutie heeft voor enorme productiviteitswinsten gezorgd. En de volgende fase is vandaag al gestart: artificiële intelligentie, quantum computing, IoT (Internet of Things), robotica, 3D-printing, biochemie …

Deze innovaties zullen onze bouwsector in het volgende decennium met zekerheid grondig veranderen. Bouwen is vandaag een complex, tijdrovend en duur proces, met een significante impact op de omgeving – zowel tijdens de bouw- als de gebruiksfase. Zelfs in het segment van betaalbare woningen worden vandaag nog steeds prototypes gebouwd: telkens weer unieke ontwerpen, met faalkosten en inefficiënties tijdens uitvoering tot gevolg. De oplossingen liggen binnen handbereik, maar ze toepassen vergt moed en een mindshift voor de brede bouwsector en zijn toeleveringsketen. Samenwerken in ecosystemen is een essentiële voorwaarde.

In de toekomst zullen computermodellen het beste ontwerp opleveren, dat rekening houdt met alle mogelijke randvoorwaarden. Nieuwe gebouwen zullen maximaal off-site gefabriceerd worden, zodat de bouw- en assemblagetijd beperkt wordt en zowel de overlast voor de buurt als de blootstelling aan externe factoren zoals weersomstandigheden, mobiliteit, inname van openbaar terrein en dergelijke maximaal gereduceerd worden. Voor diverse gebouwtypologieën zullen circulaire ontwerpen uitgewerkt worden volgens geraffineerde standaarden, gebaseerd op het productgamma van de keten van producenten en toeleveranciers binnen het ecosysteem. Voor het juiste budget zullen oplossingen op maat aangeboden worden door creatieve ontwerpers en gespecialiseerde uitvoerders.

Zou het kunnen dat de technologische innovatie ons voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid zal helpen om onze welvaart te vergroten en tegelijk onze ecologische voetafdruk te verkleinen en de biodiversiteit te bevorderen?     

Michel Vanderstraeten,
Gedelegeerd bestuurder bij Vanderstraeten en voorzitter van Embuild Vlaanderen

De Pen wordt doorgegeven aan Nicolas Bearelle, Founder and Executive Chairman van Revive.