Platform voor de bouw
Sinds november 2024 kunnen de leerlingen van GO! Leefschool Heyerdahl in Sint-Niklaas hun lessen volgen in een nieuw gebouw dat radicaal breekt met de traditionele opvatting van hoe een basisschool er moet uitzien. In het innovatieve ontwerp staan inclusiviteit, integrale toegankelijkheid en beleving centraal. Dit resulteerde in een compacte kleuter- en basisschool die multifunctioneel kan worden ingevuld en zodoende ook een ‘echt’ onderdeel van de buurt wordt.
GO! Leefschool Heyerdahl is een basisschool die zich profileert als een ‘warm nest waar kinderen alle mogelijkheden krijgen om te groeien’, in een open context en met veel betrokkenheid van de ouders. Elk leerjaar heeft een klasgroep – twee klasgroepen vormen samen een leefgroep. Om jong en oud met elkaar te leren omgaan, worden geregeld activiteiten met verschillende leefgroepen georganiseerd.
Het team met Pellikaan, dmvA Architecten en Architectengroep A4 leidde dit Design & Build-project in goede banen. “We kregen de opdracht om een architecturaal concept te ontwikkelen dat de visie van GO! Leefschool Heyerdahl weerspiegelt”, vertelt Melissa Lambrecht, ir. architect en bestuurder bij Architectengroep A4. “Het was een uitdaging die we graag aangingen. Samen bedachten we een ontwerp dat geënt is op het welbevinden van alle betrokkenen, de zin in leren en het engagement dat daaruit voortvloeit.”
De nieuwe school bevindt zich op de overgang tussen de bestaande Clementwijk en de nieuwe woonwijk aan de noordkant van de stad. “Een netwerk van kleine waterwegen, paadjes en straten draagt bij tot de doorwaadbaarheid van deze buurt”, vervolgt Melissa Lambrecht. “Omdat de schoolsite zich op een knooppunt van deze zachte wegen bevindt, wilden we ze een signaalfunctie geven. Het moest dé ontmoetingsplek bij uitstek van de nieuwe ontwikkeling worden. Deze missie hebben we ingevuld via een combinatie van vorm, inplanting en afwerking van het gebouw.”
Het nieuwe volume met een bruto vloeroppervlakte van 1.823 m² en twee bouwlagen werd centraal op het perceel ingeplant. “Daarrond definieerden we drie speelzones: een urban sportpleintje, een talud en een hoofdspeelplaats”, aldus Melissa Lambrecht. “Naast het talud voorzagen we een buitenklas/amfitheater die ook door derden kan worden gebruikt. Hetzelfde geldt trouwens voor de sportzaal in de school, die met haar eigen luifel, buitenruimte en sanitair het kloppend hart van de nieuwe wijk moet vormen. Alle gemeenschappelijke ruimtes en fora werden trouwens zo ontworpen dat ze multifunctioneel kunnen worden ingericht.”
“Daarnaast besteedden we bijzondere aandacht aan integrale toegankelijkheid. Zo zijn alle door- en overgangen drempelloos, zorgden we voor brede gangen, een centrale lift en opstelruimtes bij de deuren. De raamopeningen zijn strategisch geplaatst in functie van voldoende contrast en daglicht, terwijl het kleur- en materiaalgebruik voor structuur en oriëntatie zorgen. Ook de akoestiek vormt een cruciaal element in die integrale toegankelijkheid. Daarnaast zijn er looplijnen geaccentueerd en verschilt de vloerbekleding tussen de ruimtes. Op die manier speelden we in op de vraag naar toegankelijkheid voor blinden en slechtzienden, en geven we kinderen met bijvoorbeeld ASS een houvast.”
GO! Leefschool Heyerdahl is een L-vormig gebouw, opgetrokken met een betonstructuur en afgewerkt met rode bakstenen – met een uitstekend patroon op de verdieping – en wit buitenschrijnwerk.
Hiermee werd het materiaalgebruik in de wijk gevolgd. “Centraal op het gelijkvloers bevindt zich een forum dat op twee niveaus fungeert als veelzijdige ruimte voor ontmoeting, rust en samenkomst”, vertelt Melissa Lambrecht. “Dankzij grote raampartijen staat het in nauwe verbinding met de groene omgeving. Door het forum zo ruim te voorzien, werden de meeste gangen overbodig, wat resulteert in extra ruimte voor de klaslokalen.”
Rond het forum werden de hoofdingang, de administratieve lokalen, de leraarskamers en de sportzaal ondergebracht. Achteraan op het gelijkvloers bevindt zich de kleutercluster met een eigen ingang en buitenruimte. Op de eerste verdieping is de lagere school ingericht. Daar beschikt elke graad over twee instructieruimtes en een ruimte voor groepswerk.
Hoewel Pellikaan op het vlak van scholenbouw voor geen kleintje vervaard is, bleek de realisatie van GO! Leefschool Heyerdahl geen evidentie te zijn. “Bouwtechnisch gezien was dit project een kolfje naar onze hand”, vertelt projectleider Koen Verhoeven. “Het aanhoudende regenweer heeft echter enorm veel roet in het eten gegooid. Zo werden de ruwbouw-, gevelmetsel- en dakwerken sterk gehinderd, met als gevolg dat de werken enorm veel vertraging hebben opgelopen. Daarnaast waren er nog enkele onvoorziene voorvallen. We hebben het gebouw zelfs tijdelijk wind- en waterdicht moeten zetten om bepaalde onderaannemers hun opdracht te kunnen laten uitvoeren.”
“Kortom: de realisatie van GO! Leefschool Heyerdahl was een hele grote uitdaging. Het heeft ons echt bloed, zweet en tranen gekost, maar dankzij onze expertise en de flexibiliteit van ons Design & Build-team en onderaannemers zijn we er opnieuw in geslaagd om een hoogkwalitatief en vooral progressief schoolgebouw op te leveren waarop we bijzonder trots zijn. Opnieuw hebben we een erg mooie referentie die de ervaring van Pellikaan met D&B duidelijk in de schijnwerpers zet”, besluit Koen Verhoeven.
Studie10 – Stabiliteit, technieken, EPB en thermodynamische simulatie
De rol van een ingenieursbureau is in elk bouwproject van onschatbare waarde. Vandaar dat het bouwteam van GO! Leefschool Heyerdahl besliste om ook Studie10 in het partnership op te nemen. Dat de keuze op dit studiebureau viel, was niet zo verbazingwekkend. Sinds de oprichting in 2005 geniet het immers een solide reputatie voor multidisciplinaire projecten op maat. “We hebben de nodige specialisaties in huis om een project over alle studiegebieden heen te optimaliseren”, vertellen de zaakvoerders. “Ook in het kader van dit project bleek dat een toegevoegde waarde te zijn. We hebben er immers gezorgd voor het ontwerp, de uitvoeringsopvolging en de financiële optimalisatie van de stabiliteit (draagstructuur van het schoolgebouw) en de techniekenstudies HVAC, sanitair, brandbestrijding, elektriciteit sterkstroom en alle zwakstroomcomponenten (zoals brandbeveiliging, toegangscontrole, inbraakbewaking, geluidsinstallatie, data en telefoon). Verder stonden we in voor de EBP-studie en het onderzoek naar energieverbruik en oververhitting via thermodynamische simulatie. GO! Leefschool Heyerdahl was een groot project met de nodige uitdagingen, maar opnieuw konden we een resultaat voorleggen waarmee alle partijen erg tevreden waren.”
Gevitec – Elektrotechnische installatie
Zeker in toekomstgerichte scholen is het elektrotechnische luik een complex gegeven. Daarom werd in GO! Leefschool Heyerdahl ook op dit vlak voor zekerheid gekozen: het bouwteam ging in zee met Gevitec uit Schoten, een multidisciplinair elektrotechnisch bedrijf dat zich onder meer in scholen en sporthallen specialiseert. “We waren zeer blij met de opdracht omdat we onze volledige expertise konden demonstreren”, aldus assistent-directeur Andy Borghs. “Ons takenpakket omvatte immers de volledige aanleg van de elektriciteit, inclusief bekabeling. Daarnaast voorzagen we een brandmeld- en inbraakinstallatie, alsook het toegangscontrolesysteem. Verder plaatsten we de zonwering, de muziekinstallatie en last but not least ook de verlichting, die DALI-gestuurd is. Logischerwijze was het afstemmen van al deze technieken op elkaar geen evidentie, maar dankzij onze jarenlange ervaring konden we de klus probleemloos klaren. Ook het feit dat we nauwe samenwerkingsverbanden met onze leveranciers hebben opgebouwd én proactief meedenken met het bouwteam zorgde opnieuw voor een grote toegevoegde waarde. De voornaamste uitdaging schuilde in de praktische uitvoering, die moest gebeuren in een gebouw waar tal van andere onderaannemers aan de slag waren. Dankzij een goede communicatie tussen alle betrokken partijen is alles gelukkig erg vlot verlopen.”
TECHNISCHE FICHE
Bouwheer GO! Scholengroep (Brussel)
Architect Architectengroep A4 (Leuven) en dmvA Architecten (Mechelen)
Hoofdaannemer(s) Pellikaan Bouwbedrijf (Zaventem)
Louwers Mediagroep
Kapellestraat 132/1
Gebouw G
8020 Oostkamp, België
© 1987 - 2025 Louwersmediagroep.
