Platform voor de bouw
Het grotendeels verlaten kantoorcomplex BRU2000 in Evere onderging een totale metamorfose, vanbinnen én vanbuiten. De geslaagde reconversie omvat tachtig eigentijdse woonentiteiten, 600 m² kantoorpanden, 1375 m² atelierruimtes en 2300 m² ondergrondse parking. Le Jules – zoals het gebouwencomplex nu heet – is bovendien een toonbeeld van innovatie en circulariteit.
Dat de Jules Bordetlaan in Evere bekend in de oren klinkt, heeft alles te maken met de aanwezigheid van het NAVO-hoofdkwartier. Dit district, dat tot voor kort gedomineerd werd door monofunctionele kantoorgebouwen, krijgt met woon- en werkcomplex Le Jules een dynamische impuls. De ligging langs een van de van de belangrijkste assen van het noordelijke deel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is alvast een cruciale troef. De site bevindt zich immers vlak bij de Leopold III-laan, die het centrum van de stad met de Ring rond Brussel, de E40 en de luchthaven van Zaventem verbindt.
Met Le Jules wil projectontwikkelaar Ciril een duurzaam antwoord formuleren op de groeiende nood aan kwaliteitsvolle woonruimte in Brussel. Hoewel het project oorspronkelijk gericht was op de particuliere markt, zagen de Brusselse huisvestingsmaatschappijen Everecity en SLRB-BGHM er al snel kansen in voor sociale huisvesting. Zo bereikten de verschillende partijen in december 2022 al een akkoord over de verkoop.
Het vernieuwde gebouw is uiterst duurzaam ontworpen, met regenwaterrecuperatie, een energiezuinige warmtepomp en zonnepanelen die gedeeltelijk in de elektriciteitsbehoefte voorzien. “Dat is voor ons slechts het olympisch minimum”, klinkt het bij Stefaan Evers van architectenbureau a2o, met kantoren in Hasselt en Brussel. “De bijna chirurgische ontmanteling van het kantoorgebouw BRU2000, gericht op maximaal hergebruik van de materialen en elementen, was zonder twijfel het meest ambitieuze luik van het bouwproces. Een huzarenstuk van formaat, maar precies het type project dat perfect weerspiegelt waar we als architectenbureau voor staan.”
“Met een voorzetgevel in kalkzandsteen kreeg de oude glazen vliesgevel – in typische jaren 2000-architectuur – een complete make-over én een flinke upgrade inzake energetisch comfort. De bestaande betonstructuur werd zoveel mogelijk behouden, wat van dit project een sterk voorbeeld van circulaire reconversie maakt”, zegt project-architect Danny Verboon. Om tot 12.746 m² te komen – en zo de initiële oppervlakte te overstijgen – werd gekozen voor een optopping. Voor de gevelafwerking van de bovenste vijf verdiepingen (inclusief de nieuwe bovenbouw) is er geopteerd voor lichtgrijze cementering, wat een karaktervol geheel vormt met de onderliggende etages met lichtgrijze gevelstenen. De ophoging van de bestaande structuur heeft minimale ruimtelijke implicaties. Het draagt zelfs bij tot een uniformer straatbeeld. Waar het bij BRU2000 volledig ontbrak aan buitenruimtes, vormen de balkons en balustrades bij Le Jules juist een intrinsiek onderdeel van het architecturale ontwerp, zowel esthetisch als functioneel. De zelfdragende balkonstructuur is opgevat als een compositorisch samenspel van stalen portieken en betonnen platen, met een knipoog naar de art nouveau.
Ook bijzonder is hoe het stedelijke karakter van het gebouw overvloeit in de groene parkomgeving en omgekeerd. Zo sluiten de nieuwe terrassen naadloos aan op de leefruimtes van de appartementen. Aan de landzijde grenst Le Jules aan de begraafplaats van Evere, een park dat met een oppervlakte van 38 hectare een groene long vormt aan de stadsrand van Brussel, een unicum! Een groene omzoming aan de voorzijde schermt het gebouw af van de drukkere Jules Bordetlaan. Ook van de nieuwe luifel boven op de bovengrondse parkeerplaatsen maakte a2o architecten creatief gebruik om de buitenbeleving te versterken. De ruimte is immers geconcipieerd als een ‘hangende tuin’ en fungeert als gemeenschappelijke buitenruimte voor alle gebruikers. Het gaat trouwens om het evenbeeld van de gemeenschapsruimte aan de binnenzijde van het gebouw. Tot slot nemen we nog een laatste kijkje in de inkomhal, waar het daglicht rijkelijk binnenstroomt. Een uitnodigende eerste indruk!
Smeets Laswerken – Staalwerk voor binnen en buiten
Om Le Jules klaar te stomen voor de toekomst was er een sterk staaltje metaalwerk nodig. Een cruciaal punt daarbij was de versteviging van de bestaande betonnen binnenstructuur met op maat gemaakte IFB-liggers (gelaste I-profielen) – geproduceerd, geleverd en geplaatst door Smeets Laswerken. “Er was ongeveer 180 ton staal nodig om aan de vereiste draagkracht te voldoen”, licht zaakvoerder Wouter Smeets toe. “Daarnaast werden zowel de voor- als achtergevel uitgerust met vrijdragende stalen balkonstructuren, in combinatie met een steeldeck-betonvloer. Het resultaat? Een sterke, duurzame constructie die de bestaande gevel minimaal belast. De balkons kregen een stijlvolle balustrade met verticale gebogen spijlen, wat een fraai visueel effect oplevert. De totale uitvoering vroeg om uiterst precies opmeetwerk en 3D-tekenwerk in BIM. Precies dat is onze ijzersterke troef: projecten tot in de puntjes afwerken. We zijn trots dat we met ons staalwerk konden meebouwen aan dit project, dat inzet op duurzaam en doordacht ruimtegebruik. Een technisch én esthetisch hoogstandje.”
Ets Voussure – Sanitaire installaties
Ets Voussure stond in voor de realisatie van de sanitaire installaties in Le Jules. Dankzij zijn ruime ervaring met residentiële projecten, maar ook met renovatie en reconversie, kon het in Jette gevestigde familiebedrijf een echte meerwaarde bieden. Aangezien het om de transformatie van een voormalig kantoorgebouw tot gemengd wooncomplex ging, moesten de technieken minutieus aangepast worden. Bedrijfsleider Bruno Voussure: “Onze teams hebben een nieuw regenwaterafvoernetwerk met onderdruksysteem ontworpen en gerealiseerd, evenals het volledige watertoevoer- en -afvoersysteem voor de wooneenheden. Deze werkzaamheden, die werden uitgevoerd in een complexe bestaande gebouwstructuur, vereisten een nauwgezette coördinatie en een zorgvuldige planning.” Dankzij de constructieve samenwerking met Democo en alle andere betrokken partijen op de werf kon Ets Voussure een leanplanning hanteren. Hierdoor kreeg iedereen de nodige tijd om zijn specifieke opdracht volgens de regels van de kunst uit te voeren, met inachtneming van een strak, voorspelbaar en ambitieus werkschema. “Ik ben trots op deze realisatie”, zegt Bruno Voussure. “Onze teams hebben uitstekend werk geleverd. De samenwerking was voortreffelijk, wat het dagelijkse werk op de werf bijzonder aangenaam maakte. Daarvoor wil ik onze klant Democo uitdrukkelijk bedanken.”
TECHNISCHE FICHE
Bouwheer Ciril (Hasselt)
Architect a2o architecten (Brussel, Hasselt)
Hoofdaannemer(s) Democo Group (Hasselt)
