Een dans van publieke naar intieme ruimte

Bijna twintig jaar geleden stampte Charlotte Vander Zande samen met haar echtgenoot Michel Deveen dansschool Dancelot uit de grond. Met de groei van de school raakten de studio’s en danslessen verspreid over de Brugse binnenstad. Een verhuis naar een centrale locatie drong zich op, maar die zoektocht bleek niet zo vanzelfsprekend. “We hebben heel wat vierkante meters nodig om onze verschillende danslessen te laten doorgaan. Een industrieel pand is daarvoor ideaal, maar dat vind je niet zomaar in Brugge. Uiteindelijk botsten we op het terrein van een voormalig tuinbouwbedrijf, midden in Brugs sport- en recreatiegebied”, vertelt Michel Deveen. De rest is geschiedenis … 

Voor de bouw van een multifunctioneel sportgebouw voor dans, beweging en lichaamsontwikkeling nam dansschool Dancelot Compagnie Costume onder de arm. Het architectenduo Bert Masselus en Kristian Blomme staat bekend om zijn ‘tailored architecture’ en vertrekt steevast vanuit een grondig onderzoek van de omgeving en het programma. “Context en content zijn steeds bepalend in onze ontwerpen”, legt Kristian Blomme uit.

Wilde tuinkamers

Door de aanwezigheid van heel wat waardevolle flora kozen de architecten ervoor om het groene kader zo veel mogelijk te behouden. Een grote zomereik bepaalde waar het gebouw kwam. Voor de architecturale oervorm viel de keuze op de klassieke typologie van een schuur. “De school heeft een zwart zadeldak en is bekleed met zwart gedrenkt hout. Het is een sober, monochroom geheel dat zich harmonisch inpast in zijn omgeving en dat we ‘The Black Barn’ noemen”, licht Bert Masselus toe. 

De fruitbomen in de boomgaard op het terrein werden door de vorige eigenaar ingeplant op een grid. Door ze samen met een schat aan vaste planten strategisch uit te graven en een nieuwe plek te geven, creëerden Michel Deveen en Charlotte Vander Zande verschillende tuinkamers. Dit deden ze samen met tuinman Gerrit-Jan Sleutjes en zijn neef, tuinarchitect Piet Sleutjes. Daarbij lieten ze zich inspireren door de gestructureerde wildheid van Piet Oudolf. Het resultaat is een parktuin met geborgen buitenruimtes voor fluistermomentjes, warming-ups, coolingdowns, yoga en pilates. Michel Deveen: “Een bijkomend voordeel van de tuin meteen aan te pakken, was dat we direct ook een hoop grondverzet konden wegwerken. We creëerden ophogingen in de wilde zones die zich opbouwen naar de bosrand toe. Dit deden we met behulp van vruchtbare teelaarde die in de voormalige tuinbouwsite overvloedig te vinden was onder het maaiveld.”

Scenografische promenade

De dansers bewegen vanop de straat, door een opening in de haag naar het pad. Ze kronkelen tussen het groen naar de toegang, waar ze verdwijnen in de coulissen en de zalen van het gebouw. De intimiteit neemt steeds verder toe. In de ontmoetingsruimte is er nog even tijd voor een babbel met ouders en grootouders, maar daarna begeven ze zich naar de volledig beglaasde traphal, ‘waar de magie begint’.

De grote uitgesneden raampartijen in het gebouw trekken de buitenwereld naar binnen en omgekeerd: in de danszalen zijn de dansers verbonden met de groene omgeving en vanuit de tuin zie je hen als het ware op de scène staan.

In het ontwerp ging ook extra aandacht naar de toegankelijkheid van het gebouw. Daarvoor riepen bouwheer en architecten de hulp in van Inter, het Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid. Met hun advies en subsidies van Sport Vlaanderen en Stad Brugge maakten ze het gebouw integraal toegankelijk. Zo is er een lift naar de eerste verdieping geïnstalleerd en kunnen de danszalen beneden ook door dansers met een rolstoel gebruikt worden.

Brutesse

Compagnie Costume onderscheidt zich met materiaalgebruik waar ze zelf naar verwijzen als ‘brutesse’. Kristian Blomme: “Daarmee doelen we op het blenden van eerlijke, brute materialen met de finesse van een uitgepuurde, hoogwaardige uitvoering. Voor dit project kozen we voor een leesbare staalskeletbouw, uitbekleed met betonpanelen die zichtbaar blijven aan de binnenzijde. Ook de gepolierde betonvloer past in dit kader: een ruw materiaal dat zijn patine zal krijgen door de bewegingen van de dansers.” 

“Met de keuze voor deze bouwmethodiek konden we een strakke planning aanhouden en bleef ook het budget onder controle. De dansschool moest in negen maanden voltooid zijn, op tijd voor het nieuwe schooljaar. Met een duidelijk concept en onze ‘brutessefilosofie’ zijn we daarin geslaagd”, verduidelijkt Bert Masselus.

Tailored architecture

Met dansschool Dancelot was Compagnie Costume niet aan zijn proefstuk toe. De projecten variëren van villabouw tot renovaties in horeca en retail, evenals publieke gebouwen en dansscholen. Daarbij onderscheidt het bureau zich door zijn aanpak op maat. Kristian Blomme: “De contextuele inpassing van een project in de omgeving is voor ons de sleutel tot succes. Met onze aanpak op maat of ‘tailored architecture’ maken we het verschil voor onze bouwheer. Zie het als een ouderwetse kleermaker die zijn klant volledig opmeet om het perfecte kostuum te maken. Zo zijn we nu bijvoorbeeld bezig met de renovatie van godshuisjes in de Brugse binnenstad: een totaal ander concept, maar onze filosofie blijft dezelfde. Door onze ontwerpen steeds in dialoog te laten gaan met hun context respecteren we ook de stedenbouwkundige voorschriften. Klanten die vastzitten met hun bouwvragen weten ons dan ook steeds te vinden.”