VERZEKERINGSKWESTIE: PREMIE NIET BETAALD?

Laat een verzekeringsnemer na om tijdig over te gaan tot betaling van de premie verbonden aan de afgesloten polis, dan heeft de verzekeringsmaatschappij de mogelijkheid om te ontsnappen aan haar contractuele verplichtingen onder de polis (lees: het verlenen van dekking). Straf, maar ook logisch. Je kan niet verlangen dat de maatschappij haar verplichtingen dient na te komen als je je als eerste schuldig maakt aan een contractuele wanprestatie, al dient de verzekeringsmaatschappij bepaalde formaliteiten in acht te nemen.

Het leerstuk inzake de premiewanbetaling vind je terug in de wet betreffende de verzekeringen, waar de sancties gekoppeld aan de wanbetaling werden gereglementeerd. 

Vooreerst voorziet de wet in een formele vereiste in de mate dat de verzekeringsmaatschappij verplicht wordt om een ingebrekestelling te versturen, hetzij middels een deurwaardersexploot, hetzij via een aangetekende brief. 

De ingebrekestelling dient verder ook aan enkele inhoudelijke vereisten te voldoen. 

Zo moet men aangemaand worden om de premie te betalen binnen de termijn bepaald in de ingebrekestelling. Deze termijn mag niet korter zijn dan vijftien dagen, te rekenen vanaf de dag volgend op de betekening of de dag volgend op de afgifte van de aangetekende brief. Wat eigenlijk meteen opvalt, is dat in de wet niet wordt verduidelijkt aan wie de afgifte van de aangetekende zending moet gebeuren. Afgifte aan de post of aan de verzekerde? Het antwoord op deze vraag dient ons inziens te worden beantwoord aan de hand van de oude wet. De oude wet sprak inderdaad over een ingebrekestelling die moest worden overgemaakt, hetzij middels deurwaardersexploot, hetzij via een “ter post” aangetekende brief. Echter: de woorden ‘ter post’ werden gaandeweg geschrapt omdat een aangetekend schrijven technisch gezien ook elektronisch kan gebeuren … Het zou voorts ook onlogisch zijn om de ‘afgifte van de aangetekende brief’ te situeren op het vlak van afgifte van de brief aan de verzekerde nu men anders als verzekerde de sanctie eenvoudig zou kunnen ontlopen door aangetekende brieven niet op te halen …

In de ingebrekestelling dient de verzekeringsmaatschappij tevens te herinneren aan de premievervaldag (1), het premiebedrag (2), de gevolgen van niet-betaling van de premie binnen de gestelde termijn (3), de aanvang van die termijn (4) en de mededeling dat de schorsing van de dekking of de opzegging van de overeenkomst uitwerking heeft vanaf de dag volgend op de dag waarop de termijn eindigt (5), zonder dat dit afbreuk doet aan de dekking die betrekking heeft op een verzekerd voorval dat zich voordien heeft voorgedaan. 

Naar aanleiding van een arrest van het Hof van Beroep Antwerpen van 28 maart 2000 kan worden afgeleid dat de vijf bovenstaande vermeldingen vooral op een klare en begrijpelijke wijze aan de verzekerde dienen te worden medegedeeld en dat een maatschappij niet mag vervallen in juridisch jargon. Al is dat geen gemakkelijke opdracht, vermits het tenslotte gaat over juridische sancties naar aanleiding van een contractuele wanprestatie die bij een geschil door juristen geïnterpreteerd en becommentarieerd zal worden en die mogelijk zullen struikelen over het feit dat de “wettelijke bewoordingen” nét niet strikt werden hernomen … Echter: aan de hand van hetzelfde arrest onthouden we in elk geval dat de rechtspraak niet verlangt dat de specifieke termen uit de wet strikt worden overgenomen, maar dat er klare taal wordt gehanteerd. 

Niet onbelangrijk nu het ontbreken van een van deze verplichte elementen reeds tot gevolg heeft dat de ingebrekestelling niet rechtsgeldig is en geen effect kan sorteren.