Bouwen met hout: goed voor het milieu en voor je welzijn

In Hechtel-Eksel ontvangt Roompot dit najaar de eerste gasten in het duurzaamste vakantiepark van het land. De 121 vakantiewoningen zijn opgetrokken in CLT en zijn uitgerust met groendaken en hebben een ecologische fundering. Architectenbureau achter dat project: Wood Architects. Architect Piet Kerckhof werkt al 35 jaar vooral met hout en hoopt dat hout beton nu eindelijk zal voorbijsteken als populairste bouwmateriaal. “Het gebruik van hout raakt aan zo veel aspecten van de zeventien duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN.”

Piet Kerckhof van Wood Architects: “Roompot Park Eksel is absoluut een van onze paradepaardjes. Alle vakantiewoningen zijn gebouwd met massieve panelen in CLT-hout. De kruislings verlijmde houten planken blijven zichtbaar in het interieur. De groendaken bufferen samen 200.000 liter regenwater en zorgen voor een vertraagde afvoer. Kunstmatige glooiingen op het terrein vormen wadi’s die het regenwater laten infiltreren in de ondergrond. Zo blijft al het water op het terrein. En de fundering is geen traditionele fundering, maar een grondlaag van ecologische glasgranulaten, gerecupereerd uit glasafval. Daarnaast komen er bijna 130 nieuwe bomen bij op het terrein, waaronder fruitbomen. Heel het park ademt de kracht van hout: als duurzaam bouwproduct, als eyecatcher in het interieur en als natuurlijke rustgever in de omgeving.”

Sneller bouwen, warmer wonen, minder uitstoot

Wat zijn de voordelen om te bouwen met hout? Met houtskeletbouw, houtmassiefbouw en CLT bouw je gemiddeld dubbel zo snel als met de klassieke bouwmethodes, want alle stukken worden geprefabriceerd. Hout is ook een droog materiaal. Terwijl beton en baksteen de eerste jaren nog veel vocht vasthouden, is hout van bij de start droog. Dat zorgt voor een aangenamer en warmer binnenklimaat. De massieve CLT-panelen hebben van nature een isolerend karakter en worden luchtdicht verlijmd. Je hoeft ook de binnenkant niet af te werken: je bouwmateriaal is mooi op zich. Zo bespaar je tijd en materiaal bij de afwerking. En misschien het grootste voordeel: hout haalt CO₂ uit de lucht en slaat het op, terwijl beton en bakstenen juist CO₂ uitstoten bij de productie ervan. Voor het Roompot-project in Eksel gaat het over 2650 ton CO₂ die opgeslagen is in de woningen, aangevuld met een besparing van nog eens 2650 ton CO₂ door met hout te bouwen in plaats van met beton en baksteen. 

Stap naar circulair bouwen

Piet Kerckhof: “Met CLT zet je ook de stap naar circulair bouwen. Dat betekent: bouwen met zo veel mogelijk herbruikbare en nagroeibare grondstoffen. Voor elke boom die wordt gerooid voor CLT-bouw, worden er 3 of 4 nieuwe bomen geplant. Bosbouwondernemingen gebruiken het houtafval van het productieproces als energiebron. En stel dat die CLT-woningen over pakweg zeventig of honderd jaar worden afgebroken, dan kun je de houtpanelen perfect kant-en-klaar hergebruiken. Daarom registreren en documenteren we nu elk stuk hout in een databank.”

Koppige betonlobby

Houtbouw wint stapvoets aan belang. Waarom kiezen bouwbedrijven en hun klanten dan toch nog vaker voor de klassieke bouwmethodes? Piet Kerckhof: “In de jaren 50 zijn gewapend beton en ruwe, bombastische gebouwen in de architectuur geslopen. Tot op heden is de betonlobby nog heel sterk”, antwoordt Piet Kerckhof. “Ik ben afgestudeerd in 1986. De titel van mijn thesis was ‘De toekomst van de houtskeletbouw’ – en dat was toen vloeken in de kerk. Want het was de tijd van het brutalisme, gewapend beton, staal en glas en van de hoogdagen van Le Corbusier en Mies van der Rohe. We zijn nu 35 jaar later en de bouwsector is in die tijd nauwelijks geëvolueerd: beton regeert nog altijd. In mijn ogen is dat een gemiste kans.”

Hoogbouw in hout

Piet Kerckhof en zijn collega’s bij Wood Architects kozen ervoor om alleen nog met CLT te ontwerpen. Hij schoolde zich bij op het vlak van bio-ecologisch bouwen en zit nog altijd in de raad van bestuur van Pixii, het vroegere Passiefhuisplatform. Samen met de beroepsvereniging Fedustria houdt hij overal waar hij kan een pleidooi voor meer houtbouw. Andere vooruitstrevende CLT-projecten van Wood Architects zijn de ecologische residentie De Kloef in Geraardsbergen en de kantoren van Carbofisc in Oostkamp. Momenteel werkt het bureau volop aan een duurzaam kinderdagverblijf. Piet Kerckhof: “Bouwen met hout is niet alleen goed voor het milieu en het klimaat, maar ook voor ons mentaal welzijn. En dan heb ik het niet alleen over een vakantiechalet in de Ardennen. Zoek op Google maar eens naar foto’s van Haut Amsterdam, een hoogbouwconstructie met 21 verdiepingen in hout. Of Hotel Jakarta in Amsterdam: een constructie van 6000 m³ gecertificeerd hout, 0 % CO₂-uitstoot en 100 % schoonheid.”

Meer info? 

Surf naar www.houtdenatuurlijkekeuze.be.