Platform voor de bouw
Op de Tordale-campus in Torhout opende recent Biels 4: een grondig verbouwde groepswoning die letterlijk én figuurlijk ruimte geeft aan zes jongeren die nood hebben aan een veilige, stabiele en warme omgeving. Ze kunnen er terecht in een begeleide omgeving die tegelijk robuust, huiselijk en groen is.
De renovatie en herbestemming van dit paviljoen kadert in een breder masterplan dat DETOO Architects mee ontwikkelde. De site omvat een campus met diverse verblijfseenheden, een school en een multifunctioneel centrum. Biels 4 kreeg daarbij een nieuwe invulling als veilig verblijf met schoolaanvullende en vervangende dagopvang, waar jongeren ook terechtkunnen op momenten dat reguliere scholen gesloten zijn.
De architecturale keuzes werden onderbouwd na overleg tussen DETOO Architects en de medewerkers van Tordale. “We hebben geluisterd naar de begeleiders en hun bezorgdheden ernstig genomen”, vertelt projectarchitect Steven Declerck. “Het geheel moest bestand zijn tegen een occasionele schop of slag. Tegelijk wilden we een omgeving creëren die geen opgesloten gevoel opwekt, maar huiselijk aanvoelt.”
Stevige structuren, veel architectonisch beton en binnenruimtes met hoge plafonds creëren naast een brutalistisch karakter ook een gevoel van openheid. In combinatie met natuurlijke hagen, grote glaspartijen en eigen tuinen ontstaat een ideale balans tussen veiligheid, geborgenheid en visuele vrijheid.
De zes jongeren beschikken over een eigen kamer met basisfaciliteiten. Daarnaast zijn er een gemeenschappelijke leefruimte, een aparte gespreksruimte voor bezoekers, een rustruimte, een keuken om samen te koken, een kamer voor kortverblijf én een isolatieruimte ingericht. De begeleiderspost bevindt zich centraal in het gebouw.
Een absolute meerwaarde van het ontwerp is de sterke interactie met de buitenruimte. Waar vroeger verharding en ongedefinieerde graszones domineerden, is nu een afgesloten tuin met wandelpaden, zitplekken en therapieterrassen aangelegd. Die laatste zijn afgeschermd met hagen, zodat begeleidingsgesprekken buiten kunnen plaatsvinden in alle privacy. De vergroening van het terrein gaat gepaard met waterdoorlatende verharding en de aanleg van een nieuwe wandel- en fietsverbinding die publiek toegankelijk is. Al het regenwater wordt opgevangen voor duurzaam hergebruik in de verblijven.
Hoewel het om een relatief kleine verbouwing ging, was de opdracht niet vanzelfsprekend. “We moesten rekening houden met strikte eisen op het vlak van veiligheid, brandnormering, circulatie en zichtlijnen. De deuren, kasten en interieurelementen werden volledig herdacht. Zo zitten de televisies bijvoorbeeld achter onwrikbare plexiglazen schermen”, vertelt Steven Declerck.
Ook de werfaanpak was bijzonder. Omdat het domein tijdens de werken deels in gebruik bleef, werden de fasering en signalisatie van de werken in detail uitgewerkt en continu opgevolgd. Dankzij die aanpak kon het bouwproces veilig en efficiënt verlopen, zonder de werking van Tordale te verstoren.
Biels 4 sluit ruimtelijk en inhoudelijk aan op het bredere masterplan van Tordale. Belangrijk daarin is de zichtbaarheid van het zorgaanbod in de stad én de integratie van jongeren in de samenleving. Daarom werd ook een nieuwe inkomzone voorzien met extra aandacht voor privacy, rust en ontvangst. De site blijft weliswaar privaat, maar is visueel toegankelijk dankzij open zichtassen, een duidelijke circulatiestructuur en interactie tussen de verschillende paviljoenen.
Centraal op het domein bevindt zich ook een grote tuinzone die ruimte biedt aan een belevingspaviljoen met overdekte buitenruimte voor streetart, graffiti en creatieve expressie. In het kader van het subsidietraject was kunstintegratie verplicht, maar in dit project is ze vooral ook functioneel en verbindend.
Voor DETOO Architects is dit project niet zomaar een opdracht, maar ook een maatschappelijk engagement. “Er zit vandaag een hiaat in de jeugdzorg”, besluit Steven Declerck. “De vraag naar degelijke infrastructuur stijgt, maar het aanbod is beperkt. Met dit project willen we tonen dat het anders kan: robuust en warm, veilig en open én altijd met respect voor de leefwereld van de jongeren.”
Tordale zelf deelt die visie. In Biels 4 krijgt elk kind een plek waar het even tot rust mag komen. Een plek waar begeleiders, omgeving en architectuur samen bouwen aan iets fundamenteels: een toekomst buiten de muren van Tordale.
Enjoy Concrete – Architectonisch prefabbeton
Bij de realisatie van Biels 4 stond Enjoy Concrete in voor de levering van diverse architectonische prefabbetonelementen. Het ging om een welomlijnde opdracht met onder meer dragende wanden, gevelelementen en portieken – stuk voor stuk items met een opvallende impact op het uitzicht van het gebouw. Voor Enjoy Concrete is kwaliteit vanzelfsprekend. Er werd gewerkt met verschillende soorten beton en veel aandacht voor de detaillering. “De esthetische eisen lagen hoog en ook de timing was cruciaal. Dankzij een uitstekend voorbereide startvergadering konden we het project optimaal aansturen. De samenwerking met zowel architect als aannemer verliep erg nauwgezet gedurende het hele bouwproces”, vertelt designer Nicolas Garmyn. Alle onderdelen werden inhouse geproduceerd. “We gieten onze stukken doorgaans vlak op een tafel, wat voor een strak en effen resultaat zorgt. Voor de plankenstructuur gebruiken we echte planken die we op een tafel leggen. Onze betontechnoloog speelt een sleutelrol in de kwaliteitsbewaking van onze producten. Die interne expertise laat ons ook toe om voortdurend te innoveren, zowel op technisch als esthetisch vlak.” Enjoy Concrete denkt ook actief na over de impact van beton op het klimaat. Zo evolueert het bedrijf mee in een wereld waar duurzaamheid aan belang blijft winnen. Met oog voor kwaliteit, samenwerking én de juiste balans.
Louwers Mediagroep
Kapellestraat 132/1
Gebouw G
8020 Oostkamp, België
© 1987 - 2025 Louwersmediagroep.
