Platform voor de bouw
2025 startte op een bijzondere manier voor de 150 administratieve medewerkers en directeurs van Eiffage Construction BeLux, Valens en Eiffage Real Estate Belgium. Op 6 januari konden ze namelijk kennismaken met hun gloednieuwe werkplek. Deze bevindt zich niet langer in het centrum van Brussel, maar langs de Gustave Demeylaan in Oudergem, waar verschillende dochterbedrijven van de groep de handen in elkaar sloegen om een typisch jaren 90-gebouw om te toveren tot ‘The Source’, een slimme open kantooromgeving die synergie en samenwerking stimuleert. Bovendien zet Eiffage met zijn hypermoderne hoofdzetel ook een nieuwe standaard op het vlak van CO2-reductie, energie-efficiëntie en circulariteit, waarmee het zijn brandende ambitie om dé voorloper in koolstofarm bouwen te worden extra kracht bijzet.
‘Wat je zelf doet, doe je beter’, zegt men vaak in bouwmiddens. Afgaande op The Source lijkt deze ongeschreven regel zeker te kloppen. Eiffage Group gooide al haar knowhow in de strijd om een toekomstgerichte thuisbasis voor haar drie Brusselse entiteiten te realiseren, die voorheen verspreid waren over twee afzonderlijke vestigingen in het hart van de hoofdstad. “Het doel van The Source is om een betere synergie tussen onze verschillende bedrijven en afdelingen tot stand te brengen in een gebouw dat nadrukkelijk onze expertise illustreert”, vertelt Patrick Colas, projectmanager bij Eiffage Real Estate. “Zelf fungeerde ik tijdens het uitvoeringsproces als afgevaardigde van de bouwheer. Het was dus aan mij om ervoor te zorgen dat de werken verliepen volgens de vooropgestelde planning en op de manier die Valens, Eiffage Real Estate en Eiffage Construction BeLux voor ogen hadden. Voor jezelf bouwen is in theorie geen eenvoudige opdracht, maar daar hebben we in de praktijk amper iets van gemerkt. Onze bedrijven hadden al de gewoonte om samen te werken, dus zodra het projectteam op de rails stond, ging alles erg vlot.”
Nochtans koos Eiffage Construction BeLux niet voor de makkelijkste weg. In plaats van een volledig nieuw gebouw op te trekken, opteerde het voor een ingrijpende renovatie. Een (milieu)bewuste keuze, legt Patrick Colas uit. “De Eiffage Group heeft de ambitie om haar CO2-impact aanzienlijk te reduceren, dus dat was een cruciaal leidmotief in dit project. Door te vertrekken van een bestaand gebouw konden we de CO2-footprint van onze nieuwe hoofdzetel flink verkleinen. Gezien de wens van onze groep om sterk verankerd te blijven in regio-Brussel viel de keuze op een kantoorvolume in Oudergem, dat uit het einde van de jaren 90 dateerde en voordien eigendom was van een bank- en verzekeringsinstelling.
Dit bevond zich niet alleen op een vlot bereikbare locatie, in een rustige groene wijk in volle evolutie, maar verkeerde ook nog in relatief goede staat en beschikte over een interessante structuur. Door de hoekmorfologie en beperkte bouwdiepte van 13 meter konden we overal op de open kantoorverdiepingen voldoende natuurlijke lichtinval garanderen, zonder dat er sprake is van een donkere centrale kern. En door het bestaande betonskelet te behouden, konden we al meteen 852 ton CO2 besparen. Ook de onderbouw en de sanitaire kernen bleven intact. De technieken, de interieurinrichting en de gevel zijn daarentegen wel volledig vernieuwd.”
Het Brusselse bureau R²D² Architecture kreeg de opdracht om de plannen en ambities van Eiffage architecturaal vorm te geven. “We hadden in het verleden al met hen samengewerkt – bijvoorbeeld bij de realisatie van Vandergroten voor citydev.brussels – en dat was ons uitstekend bevallen”, legt Patrick Colas uit. “We vroegen hen om een ontwerp uit te tekenen dat vanaf de eerste aanblik een woweffect zou creëren. Ons nieuwe gebouw moest een echt visitekaartje worden en mocht dus een sterke visuele identiteit hebben. De oorspronkelijke façade, die al een tijdje uit de mode was, maakte plaats voor een transparante drieledige gevel. Het idee was om met een lamellensysteem te werken dat niet alleen een esthetische uitstraling zou garanderen, maar ook meteen oververhitting zou tegengaan. De thermogelakte aluminium lamellen zijn – naargelang de gevel waarop ze geplaatst zijn – zo gepositioneerd en georiënteerd dat ze overtollig zonlicht tegenhouden alvorens het de achterliggende gordijngevel met drievoudige beglazing bereikt. Zo creëren ze de nodige schaduw gedurende de warme zomermaanden en reduceren ze de koellast van het gebouw. Daarbovenop is nog een diagonale staalstructuur geplaatst die doorloopt naar het dak. Deze dient om het geheel te verstijven en vervult meteen ook een decoratieve functie. Dak en gevel vloeien zo naadloos in elkaar over.”
Ook in technisch en energetisch opzicht is The Source een echte blikvanger. Al lag een belangrijke conceptuele beslissing evenzeer aan de basis van de beoogde CO2-besparing, benadrukt Patrick Colas. “Door het ruimtegebruik te rationaliseren en vooraf goed na te denken over hoe we voortaan wilden werken, konden we de oppervlakte die we nodig hadden met 50 % verminderen, van 6.622 m² in het verleden tot 3.113 m² vandaag. In combinatie met energie-efficiënte technieken zoals een innovatieve CO2-warmtepomp die wordt gevoed door PV-panelen en een hele reeks smart building-toepassingen waarmee we het comfort maximaliseren en het energieverbruik nauwgezet kunnen monitoren, maakt dat een groot verschil. De verlichting (die qua kleurtemperatuur en intensiteit automatisch wordt afgestemd op het biologische ritme van de aanwezigen), verwarming, ventilatie en beveiliging zijn in real time met elkaar verbonden via een geavanceerd building operating system. In alle ruimtes zijn tal van sensoren en detectoren geïnstalleerd die aanwezigheid, luchtvochtigheid, het CO2-gehalte enzovoort meten, waardoor we continu kunnen nagaan hoeveel mensen zich op welke tijdstippen in een bepaalde ruimte bevinden. Daar kunnen we zowel de werking van ons gebouw als het energiebeheer optimaal op afstemmen. Onze medewerkers kunnen via hun smartphone vergaderruimtes reserveren, de temperatuur beheren, de verlichting aanpassen enzovoort. Kortom: we hebben niets aan het toeval overgelaten. Bij wijze van test hebben we zelfs een stedelijke windturbine van Renewind op het dak geplaatst. We zijn dus zeer ver gegaan om die belofte van koolstofarm bouwen waar te maken.”
Dit laatste gaat ook op voor het materiaalgebruik. Conform de circulariteitsgedachte koos Eiffage er immers voor om zo veel mogelijk gerecupereerde materialen toe te passen. “In de afbraakfase hebben we heel wat interieurelementen gedemonteerd die in latere instantie hergebruikt zijn, zoals verhoogde vloeren, deuren, toiletpotten enzovoort. Dit was geen evidentie omdat we ze moesten zien te stockeren op de werf zelf, maar het loonde de moeite. Ook de vloerbekleding is deels van het gerecupereerde type, al was het uiteraard onmogelijk om circa 2000 m² van eenzelfde soort tapijt te vinden. Vandaar dat we per verdieping twee verschillende varianten hebben geplaatst, met enerzijds een ‘warme’ en anderzijds een ‘koelere’ kleur. Hetzelfde geldt voor de keramische betegeling in de sanitaire ruimtes, die varieert in de heren- en damestoiletten. Daarnaast heeft een derde van het kantoormeubilair uit onze oude vestigingen hier een tweede leven gekregen. Zo zijn we tot een ideale mix van bestaande en nieuwe materialen gekomen. Dat de gevelconstructie uit 20 % gerecycleerd staal bestaat, past ook perfect in ons duurzaamheidsstreven.”
In bouwkundig opzicht vormde de asymmetrische dakstructuur de grootste uitdaging, geeft Patrick Colas aan. “Het dak helt niet alleen, maar verandert tevens van hoek. Met behulp van digitale technologieën is ons zusterbedrijf Sabem erin geslaagd om een oplossing uit te werken die echt wel baanbrekend is. Hoewel er in renovatieprojecten als deze altijd verrassingen kunnen opduiken, verliep de uitvoering nagenoeg vlekkeloos en klopten de aansluitingen bijna meteen. Ook andere bedrijven uit onze groep droegen hun steentje bij tijdens de bouw van The Source, zoals Reynders (vast meubilair), Solufak (audiovisuele apparatuur) en Duchêne (schrijnwerk). Voor alle partijen die erbij betrokken waren, was dit project een unieke opportuniteit om ervaring op te doen met dit type renovaties, die in de toekomst steeds vaker zullen voorkomen gezien de opmars van circulair bouwen en het groeiende gebrek aan beschikbare bouwpercelen in onze contreien. Zowel op het vlak van bouw als vastgoedontwikkeling konden we er waardevolle lessen uit trekken. Vermits we zelf als opdrachtgever fungeerden, hadden we bovendien de vrijheid en flexibiliteit om bepaalde zaken uit te testen. Een mooi voorbeeld hiervan is de trap die we hebben opgetrokken in koolstofarm beton van ons zusterbedrijf Vuylsteke-Eiffage, wat we in een ander project misschien nog niet hadden aangedurfd. Dergelijke testcases hebben ons veel nieuwe inzichten opgeleverd waarmee we zeker het verschil zullen kunnen maken in toekomstige projecten.”
Na achttien maanden hard labeur konden de Brusselse entiteiten van Eiffage Construction BeLux hun nieuwe hoofdzetel begin januari definitief in gebruik nemen. “Een spannend moment, maar de reacties waren uitermate positief. Iedereen is erg trots op het eindresultaat. We zitten hier nog maar een paar maanden, maar toch voelt het alsof we hier al jaren thuis zijn”, glundert Patrick Colas. “Van een traditionele kantooromgeving met veel individuele bureauruimtes verhuizen naar een open space waar papierloos werken en clean desk policy de norm zijn is geen sinecure, maar die transitie is zeer vlot verlopen. We hebben er dan ook alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat onze medewerkers na het kerstverlof ongestoord hun professionele activiteiten konden hervatten. Het was een race tegen de klok om de verhuis en de voorlopige oplevering tijdig rond te krijgen, maar toen nadien bleek dat alles perfect functioneerde, was de voldoening eens zo groot. De realisatie van deze nieuwe hoofdzetel bood ons de kans om onze kantoorwerking te stroomlijnen en daar plukken we nu al de vruchten van. De open inrichting stimuleert sociale interactie en ook de ontspanningsruimte op de bovenste verdieping – met onder meer een pingpongtafel, een tafelvoetbalspel en ruim dakterras – draagt bij tot de fijne werksfeer. Het fraaie beeldende kunstwerk dat er is aangebracht op het plafond vat het DNA van The Source mooi samen. Het verbeeldt een zwerm bijen en staat op die manier symbool voor de teamdynamiek die Eiffage Group nastreeft. Geen betere plek om met z’n allen mee te helpen bouwen aan een duurzamere toekomst!”
TECHNISCHE FICHE
Bouwheer Eiffage Construction BeLux, Valens en Eiffage Real Estate (Oudergem)
Architect R²D² Architecture (Brussel)
Hoofdaannemer(s) Valens (Oudergem)
Louwers Mediagroep
Kapellestraat 132/1
Gebouw G
8020 Oostkamp, België
© 1987 - 2025 Louwersmediagroep.
