Nieuw kantoorgebouw als toonbeeld van circulariteit en duurzaamheid

Op de aanpalende grond van de site van Stichting Hiëronymus bouwde Netwerk Hiëronymus onlangs een nieuw kantoor voor zichzelf. De architect moest bijzonder creatief te werk gaan, want de opdracht was niet eenvoudig: de geringe beschikbare ruimte vereiste een uiterst compact gebouw dat toch in de nodige functionaliteit voorziet. Bovendien wilde de bouwheer dit alles aan de hoogste graad van duurzaamheid koppelen.

Hiëronymus is een stichting van openbaar nut die onder meer instaat voor het beheer van scholen en psychiatrische centra. Netwerk Hiëronymus spitst zich voornamelijk toe op het beheer en de realisatie van de gebouwen. Het nieuwe kantoor werd op de aangrenzende site gebouwd, waar een oude woning werd afgebroken. “Gezien de beperkte oppervlakte van de site viel de gewenste duurzaamheidsgraad enkel te realiseren met een concept volgens de principes van 6S en universal design. Dat wil zeggen dat zowel de dragende constructie, de buitenschil en de binnenindeling als de technieken van elkaar worden gescheiden”, aldus Nele Maes, architect bij Orizon architectuur. 

“Daarnaast trokken we de kaart van demonteerbaarheid. Van structuur, buitenschrijnwerk en gevelpanelen over technieken en binnenschrijnwerk tot niet-dragende binnenwanden en zelfs het zelfdragende terras in staal: alles kan erg eenvoudig gedemonteerd worden in functie van wijzigende noden of latere herbruikbaarheid. Zo werden de ramen op zo’n manier aan de CLT bevestigd dat ze in de toekomst eenvoudig te verwijderen vallen en zijn de gevelpanelen onzichtbaar mechanisch bevestigd en nergens verlijmd.”

Duurzaam in de echte zin van het woord

Al tijdens de ontwerpfase werd aandacht besteed aan zowel materiaalbeperking als het beperken van afval tijdens de gebruiksfase van het gebouw. “Compactheid, circulaire materialen en minimaal energieverbruik door een goed geïsoleerde en luchtdichte schil zijn cruciaal om over een echt duurzaam gebouw te spreken”, verduidelijkt Vincent Goossens, architect-zaakvoerder bij Orizon architectuur. “In het Netwerkhuis Hiëronymus hebben we dit nog verder uitgebreid met zowel actieve als passieve duurzame technieken, zoals warmtepompen en een maximum aan prefab. En de structuur bestaat uit CLT, dat zowel duurzaam is als een maximale prefabricatie toelaat. We ontwierpen zelfs volgens een logische maatvoering die vrij invulbaar is.”

Inventief omspringen met ruimte

In het erg compacte blokvolume zijn de interne functies rond een centrale utilitaire circulatiezone georganiseerd. Deze bedient met een splitlevelsysteem de voorste en achterste traveeën, waar zich de werkplekken, kantoren en vergaderruimtes bevinden. Vincent Goossens: “Op die manier konden we de nevenfuncties in de middelste travee voorzien. Zo hebben we onder het sanitair een toegankelijke kruipruimte voor onderhoud ingericht en bevindt de technische ruimte zich in de bovenliggende dakruimte.” 

De gevels werden afgewerkt met lichtkleurige gevelplaten. De raam- en deuropeningen volgen een strak ritme dat voortvloeit uit de afmetingen van de gevelpanelen: doelbewust om snijverlies te voorkomen. Het gebouw kreeg regelmatige en uniforme raamopeningen om een flexibele planindeling in de toekomst te garanderen.

Referentie van kennis en kunde

Het resultaat van al deze inspanningen is dat Netwerk Hiëronymus nu over een energieneutraal kantoor beschikt dat in een aantrekkelijke architecturale setting toekomstgericht comfort biedt. “Dit project is een toonbeeld van duurzaam en adaptief ontwerp, waarbij ecologische verantwoordelijkheid en gebruikersgerichtheid hand in hand gaan”, concludeert Nele Maes. “En dit is precies wat we graag doen: Orizon architectuur staat voor duurzaam omspringen met (bouw)materialen, patrimonium en omgeving. Onze visie sloot in dit project dus nauw aan bij de ambitie van de opdrachtgever. Zowel voor Hiëronymus als voor ons is het gebouw dan ook een referentie geworden waarmee we bewijzen dat een nieuw programma duurzaam, circulair en flexibel kan worden opgebouwd met respect voor omgeving en gebruikers.”