Tagarchief: antwerpen

Modemuseum in nieuw kleedje

18 september 2020

Het Modemuseum (MoMu) in Antwerpen heeft te weinig ruimte om zijn permanente collectie op een comfortabele manier te tonen. Daarom laat AG Vespa, het gemeentebedrijf dat zich bekommert om het Antwerpse vastgoed, er ongeveer 800 m² extra publieke ruimte realiseren. Het MoMu wil in 2021 opnieuw zijn deuren openen.

Het MoMu moet na de restauratie opnieuw een publieke trekpleister worden. (Beeld: Bert Meeus nv)

Het oorspronkelijke gebouw dateert uit 1893. Omstreeks 1900 huisvestte het op de begane grond de herenmodezaak New England en op de verdiepingen het Hôtel Central. De architect, Ernest Dieltiëns, drukte in die tijd zijn stempel op Antwerpen. Ook het Zuiderpershuis en de Sint-Norbertuskerk aan de Dageraadplaats zijn van zijn hand.

Modenatie

Na de Eerste Wereldoorlog nam de Société d’Electricité de l’Escaut, de voorloper van het huidige ENGIE, er zijn intrek en liet het ingrijpende verbouwingen uitvoeren. Omstreeks 1970 vestigde zich een beschermde werkplaats in het gebouw, wat opnieuw leidde tot verbouwingen. De komst van het Flanders Fashion Institute, in 1997, knoopte niet alleen aan bij het oorspronkelijk gebruik en de concentratie van modewinkels en -bedrijven in de buurt, maar leidde al in 2000-2002 tot een renovatie en verbouwing tot ‘ModeNatie’, om er onder meer het Modemuseum en de Modeacademie in onder te brengen. Het interieur werd toen opgebouwd rond een atrium met een opvallende trappenpartij, een ontwerp van Marie-José Van Hee. Die blijven ook bij de huidige restauratie en renovatie behouden.

Het bestaande interieur werd volledig ontmanteld.

De inplanting in de Antwerpse modebuurt was een erg geslaagde strategische keuze. De voorganger van het MoMu, het provinciaal textielmuseum, was gevestigd in een kasteeltje in Ranst en had weinig voeling met de toonaangevende Antwerpse ‘school’ van hedendaagse modeontwerpers.

Meer kijkruimte

De bij de renovatie gerealiseerde bijkomende publieke kijkruimte zorgt ervoor dat het MoMu op een totale oppervlakte van circa 2.000 m² simultaan drie verschillende modeverhalen kan brengen. De MoMu-bibliotheek wordt uitgebreid met infrastructuur voor het bestuderen van de studiecollectie van MoMu. Boekenwinkel Copyright blijft ter plaatse. Het museum krijgt ook een polyvalente ruimte met eigen shop en café.

De verbouwing verliep gefaseerd. Tijdens de werken bleven enkele verhuurbare ruimtes in gebruik. “Niet alleen Copyright bookshop én restaurant Renaissance moesten openblijven tijdens de werken, want tot april 2019 was dat ook het geval voor kledingwinkel Renaissance”, verklaart Stijn Van den Wijngaert, projectleider bij hoofdaannemer Artes Roegiers. “Daarna hebben we die locatie omgevormd tot een extra expositiezaal en een polyvalente ruimte met ongeveer dezelfde omvang. Deze polyvalente ruimte kan gebruikt worden bij allerhande events.” In het depotgebouw is eveneens een auditorium met uitschuifbare
tribune ingericht in functie van voordrachten en conferenties.

Artes Roegiers pakte eerst de draagstructuur aan. “Sommige betonnen draagbalken vertoonden beginnende sporen van betonrot. We hebben de wapening behandeld met een aangepast product en er daarna een herstellaag op aangebracht.” In de achtergevel plaatste de aannemer op de begane grond nieuwe, stalen vliesgevels. “We hebben ook een groot deel van het bestaande buitenschrijnwerk vernieuwd”, vult Van den Wijngaert aan.

Nieuwe indeling met behulp van metselwerk en gipskarton.

Nieuwste technische snufjes

Voorts ontmantelde Artes Roegiers het interieur van de bestaande expositiezaal op de eerste verdieping en verschillende ruimtes op de andere verdiepingen. Gipskartonwanden en nieuw binnenschrijnwerk gaven vorm aan een nieuwe indeling. “Tegelijk konden we de zalen in technisch opzicht opwaarderen naar de eenentwintigste eeuw. Zo brachten we HDMI-kabels aan en andere snufjes die bij de eerdere renovatie, begin deze eeuw, nog niet voorhanden waren. Het gros van deze snufjes moet bijdragen tot de belichting van de stukken die het MoMu zal exposeren of moet helpen om bepaalde accenten te leggen.” De nieuwe vloeren en plafonds zullen vooral de akoestiek verbeteren.

“Bij het opfrissen van de depotruimtes is er vooral gestreefd naar een verbetering van de energie-efficiëntie en de klimatisatie, zodat de collecties en archieven in de best mogelijke omstandigheden bewaard kunnen blijven voor toekomstige generaties. Op de hoogste verdiepingen, waar de Modeacademie gevestigd is, bestonden de ingrepen voornamelijk uit een verse schilderbeurt en het plaatsen van nieuwe linoleumvloeren.”

Antwerpen, Thonethouse | Hedendaags en tijdloos wonen op Linkeroever

Lees het gehele artikel

28 februari 2020

Thonethouse, genoemd naar de locatie aan de Thonetlaan op Linkeroever, bevindt zich in een rustige wijk met weinig verkeer en zicht op de Schelde. Op een site van duizend vierkante meter, waar vroeger een afgeleefde tweewoonstvilla stond, is een gloednieuw wooncomplex opgetrokken. Achter de rode gevelsteen en de betonelementen schuilen vandaag een kantoorruimte, acht appartementen en één penthouse.

Op het eerste gezicht steekt Thonethouse af tegen de klassieke residentiële woningen in de omgeving. Toch is het ontwerp van architect Kris Rymenants aan de sobere kant. Hij opteerde voor een combinatie van rode gevelsteen, lichtgrijze zichtbetonelementen en zwarte accenten in het buitenschrijnwerk, de borstweringen en de gevelstructuren in hout en staal. Hedendaags én tijdloos. “De grootste uitdaging schuilde in het situeren van de terrassen aan de vrije zuidgevel om iedereen een goed uitzicht te geven”, zegt de architect.

Op de bovenste verdieping is een penthouse van 270 vierkante meter ingericht. (Beeld: Luc Poppelaars)

Projectontwikkelaar én aannemer

Het appartementsgebouw heeft op iedere verdieping een centrale kern van dwarse betonwanden. Daarop is de rest van het complex gestabiliseerd. De eigenaars van de appartementen hadden op die manier de mogelijkheid om bepaalde niet-dragende muren te laten weghalen en zo grotere ruimtes te creëren. En daar is gretig gebruik van gemaakt. Voorts is het gebouw opgetrokken in klassiek metselwerk met lijmblokken, in combinatie met prefabbeton voor de breedplaatvloeren, balken, kolommen en voorgespannen welfsels.

Jos Dejongh Bouwonderneming uit Kalmthout was zowel projectontwikkelaar als aannemer in dit project. “Als erkend ruwbouwaannemer hebben we al meer dan 25 jaar ervaring in en rond Antwerpen”, zegt Geoff Coninx, projectleider van Thonethouse. Hij coördineerde de werken van a tot z. “Voor buitenschrijnwerk, pleisterwerken, tegelwerken, enzovoort doen we een beroep op onze vaste onderaannemers.”

Fouten beperken

Als projectontwikkelaar is Jos Dejongh Bouwonderneming relatief nieuw op de markt. “Dit project bewijst dat we goed bezig zijn”, zegt de projectleider. “Gedurende het hele bouwproces wordt de werf voorbereid door een bouwteam. Dat wordt ondersteund door mensen op kantoor, die zich focussen op de klantenbegeleiding en projectontwikkeling. Dankzij het rechtstreekse contact met de klanten spelen we korter op de bal en worden fouten op de werf tot een minimum beperkt.”

Het nieuwbouwcomplex is ideaal voor jonge gezinnen die rust en een groene omgeving belangrijk vinden, maar toch op een boogscheut van de stad willen wonen. Het moderne, luxueuze gebouw biedt plaats aan een gelijkvloers kantoor en negen appartementen, verspreid over vier bouwlagen. Op de hoogste verdieping bevindt zich het penthouse met een oppervlakte van 270 vierkante meter. De overige woonoppervlaktes variëren tussen de 92 en 167 vierkante meter, met telkens twee of drie slaapkamers. Alle bewoners hebben een terras of tuin en toegang tot de ondergrondse parkeer-garage met autolift.

Elk appartement beschikt over een eigen terras. (Beeld: Luc Poppelaars)

Ecologisch complex

Ook op het vlak van de steeds strengere energienormen is Thonethouse toekomstgericht gebouwd. Het gebouw wordt geklimatiseerd via een vloerverwarmingssysteem, gevoed door een centrale stookplaats met een combinatie van gascondensatieketels en een warmtepomp met verticale captatie in de kelder. Het ecologische karakter van Thonethouse en de integratie in de omgeving worden extra kracht bijgezet door de groendaken.

Thonethouse is een hedendaags appartementen-complex met alle moderne technologieën dat dankzij de grote oppervlaktes uitermate geschikt is voor gezinnen die willen genieten van het bruisende stadsleven. “Dit project bevestigt dat we ook als projectontwikkelaar steeds groeien en goede resultaten neerzetten”, klinkt het bij Jos Dejongh Bouwonderneming. “In de toekomst zullen we ons nog meer toespitsen op dit soort projecten.”

Thonethouse, Antwerpen | Hedendaags en tijdloos wonen op Linkeroever

Lees het gehele artikel

21 januari 2020

Projectontwikkelaar én aannemer

Op de bovenste verdieping is een penthouse van 270 vierkante meter ingericht. (Beeld: Luc Poppelaars)

Fouten beperken

Het nieuwbouwcomplex is ideaal voor jonge gezinnen die rust en een groene omgeving belangrijk vinden, maar toch op een boogscheut van de stad willen wonen. Het moderne, luxueuze gebouw biedt plaats aan een gelijkvloers kantoor en negen appartementen, verspreid over vier bouwlagen. Op de hoogste verdieping bevindt zich het penthouse met een oppervlakte van 270 vierkante meter.
De overige woonoppervlaktes variëren tussen de 92 en 167 vierkante meter, met telkens twee of drie slaapkamers. Alle bewoners hebben een terras of tuin en toegang tot de ondergrondse parkeer-garage met autolift.

Ecologisch complex

De referentie voor veiligheid en preventie

Lees het gehele artikel

17 januari 2020

Maatoplossingen voor een veilig bedrijf

Van kleine slotenmaker met ambitie tot referentie op het vlak van hedendaagse veiligheid en preventie. Die weg legde het Antwerpse bedrijf SafeHouse de afgelopen decennia af. En met succes. De opgebouwde expertise en het uitgebreide productgamma liggen aan de basis van hoogwaardige oplossingen voor professionals én particulieren. Een klantenportefeuille vol mooie referenties en een ruim assortiment voor elke toepassing onderstrepen de passie voor veiligheid op maat.

Technologie evolueert razendsnel. Dat is zeker ook het geval binnen de veiligheidssector. Het brede aanbod van producten en technieken vraagt om advies op maat. Als bedrijfsleider is de keuzestress immers groot. Zeker als je weet dat voor elke situatie bepaalde systemen meer geschikt zijn dan andere. Daarom neem je bij de keuze voor je beveiliging best een professional onder de arm. SafeHouse heeft gelukkig jarenlange ervaring en tonnen kennis waar klanten mee van kunnen genieten.

Persoonlijke aanpak

Het klantenbestand van SafeHouse is zeer uitgebreid. Het bedrijf biedt dan ook een ruim gamma veiligheidsoplossingen aan: van thuissysteem voor particulieren tot beveiliging voor kmo’s, industriële bedrijven, zorginstellingen of openbare gebouwen. “We denken actief mee met onze klant en werken een oplossing op maat uit. Zo krijgt elke klant een passend antwoord op zijn persoonlijke wensen en noden”, zegt zaakvoerder Marc Peeters.

Dat toegespitste advies maakt deel uit van de focus op service bij SafeHouse. Net als de snelle
leveringen, vakkundige plaatsing en programmering, onderhoud en opleidingen. De combinatie van al die pijlers vormt een totaalconcept. Vanaf de eerste ontdekkingstocht door de uiteenlopende producten tot de dienst na verkoop en regelmatige controles. Ze hebben met andere woorden één vast aanspreekpunt voor al hun veiligheidskwesties. “Voor de verdere opvolging na installatie bieden we bovendien onderhoudscontracten aan. Daarmee garanderen we onder meer een snelle interventie bij problemen. Zeker in een professionele context is dat cruciaal. Een onderhoudscontract en de bijbehorende nauwe opvolging maken vaak het verschil tussen een klein oponthoud en een groot probleem.”

Gerenommeerde merken

SafeHouse draagt kwaliteit hoog in het vaandel. Net daarom zweert het bedrijf bij een samenwerking met gereputeerde en innovatieve fabrikanten. Zo stelt het een ruim assortiment aan mechanische en elektronische beveiligingstoepassingen samen. Bovendien maakt SafeHouse zijn cilinders nog steeds zelf en is het specialist in sluitplansystemen. “We hebben eigenlijk alles in huis voor een betrouwbare beveiliging van gebouwen en personen. Het is bij elk project opnieuw de uitdaging om de juiste oplossing te zoeken in functie van de omgeving, de toepassing en de specifieke noden. Het budget van de klant is natuurlijk ook een van de belangrijke parameters”, verzekert de zaakvoerder.

Het bedrijf heeft vier grote categorieën in zijn gamma: toegangscontrole (SALTO Systems), sloten-
makerij (sloten, beslag, hang- en sluitwerk, sleutel-beheer, vluchtwegtechnieken, deurpompen …), veiligheidsdeuren, technische deuren en hoogspanningscabinedeuren en tot slot brandkasten, beveiligde documentkasten, lockers en data-computersafes. De combinatie van deze vier categorieën maakt dat bedrijven hun veiligheidsnoden ingevuld zien op elk niveau.

SafeHouse Antwerpen Veiligheid en Preventie

SafeHouse groeide uit van kleine slotenmaker tot dé referentie inzake beveiliging.

Moderne toegangscontrole

Binnen de beveiligingssector heeft SafeHouse zich verder gespecialiseerd in toegangscontrole.
De firma volgt de trends en de nieuwste ontwikkelingen op de voet. De focus ligt steeds meer op
elektronische systemen voor preventie, controle en beheer van de toegang van sites en gebouwen. Want naast toegangscontrole binnen in gebouwen zijn ook buitentoepassingen belangrijk voor bedrijven.

Hoe SafeHouse de vinger aan de pols houdt? “We zijn al jaren een vaste partner van SALTO Systems. Zij zijn een echte trendsetter op het vlak van toegangscontrole. Via die samenwerking zijn we steeds op de hoogte van de meest recente innovaties en hebben we voortdurend de nieuwste systemen in ons gamma”, aldus Marc Peeters. “Daarnaast werken we met een platform dat elektronische componenten, randapparatuur en software combineert tot een volledig op maat gemaakt elektronisch sluitplan.”

De meest geschikte technieken worden verder aangevuld volgens de wensen van de klant. Onder meer fingerprinttechnologie, mechanische codesloten, badges en magnetische sleutels behoren tot de mogelijkheden. Het resultaat is echt maatwerk. Elke situatie is nu eenmaal anders, en daar speelt SafeHouse ten volle op in.

Klinkende namen in klantenbestand

Doorheen de jaren is SafeHouse uitgegroeid tot een gekende speler inzake beveiliging in het algemeen en toegangscontrole in het bijzonder. Die goede reputatie levert gekende klanten in diverse
sectoren op. In de zorgsector was SafeHouse recent aan de slag voor ZNA, UZA, GZA en AZ Monica. Het Bosuilstadion, het nieuwe basecamp van Club Brugge in Westkapelle en opdrachten voor Sportoase maken het bedrijf een vertrouwde partner voor sport- en recreatieprojecten. Voorts werkt SafeHouse onder meer voor gemeenten en steden, zoals stad Antwerpen. Het Havenbedrijf, Port of Antwerp en The Link Berchem zijn dan weer voorbeelden van referenties in de industrie.

Daarnaast houden de medewerkers ook nauw contact met bestaande klanten in het kader van de
onderhoudscontracten. Onder hen enkele klinkende namen binnen het Belgische en Luxemburgse
retaillandschap. Denk maar aan Blokker, Casa, Lidl of Meat & More. “Net zoals ons assortiment is ons klantenbestand uitgebreid en erg gevarieerd. Dat brengt de nodige uitdagingen met zich mee, maar vooral ook opportuniteiten. We zijn ervan overtuigd dat die diversiteit verdere groei stimuleert. Klanten kunnen op ons blijven rekenen op elk moment en bij elke nieuwe beveiligingsuitdaging. Samen zoeken we de juiste oplossing voor elke uitdaging, vandaag en morgen”, besluit Marc Peeters.

Antwerpen, Villanella | Cinemaverleden herleeft in kunstenhuis Villanella

Lees het gehele artikel

19 december 2019

Sinds kort worden in De Studio aan het Mechelseplein in de Antwerpse theaterbuurt dagelijks films vertoond. Met het oog daarop is het historische gebouw in opdracht van cultuurorganisatie Villanella uitgebreid en gerenoveerd. De belangrijkste ingreep is de bouw en inrichting van een cinemazaal met 165 plaatsen op de tweede verdieping.

De belangrijkste ingreep is de bouw en inrichting van een cinemazaal met 165 plaatsen op de tweede verdieping van het gebouw. ‘De Cinema’ is het resultaat van een structurele samenwerking tussen het Museum voor Hedendaagse Kunst Antwerpen (M HKA). Voor het M HKA vervangt het de eigen filmwerking, die eerder was ondergebracht in het Fotomuseum op het ‘Zuid.’ In Cinema Zuid lag het accent op filmklassiekers en cultfilms. De benadering van De Cinema in De Studio vertrekt is breder, met bijvoorbeeld meer aandacht voor actuele films en voor de jeugd, vanaf de allerjongste kinderen. “Wij hadden de voorbije jaren al enkele andere opdrachten uitgevoerd in dit complexe gebouw,” stelt aannemer Joeri De Tender. “De grote cinemazaal – er was al een kleinere cinemazaal – is wel de grootste. Het is niet vanzelfsprekend om gesofisticeerde hedendaagse infrastructuur en dito comfort te combineren met herhaaldelijk verbouwd erfgoed, maar wij profileren ons net op dit soort uitdagingen.”

Akoestiek

Eerder had De Tender al een oude zolder omgetoverd tot een brandveilige ruimte, met uitstekende akoestische eigenschappen. De serrewanden zorgen er voor een hedendaags accent, het deels zichtbare eiken gebinte verwijst er naar de historische achtergrond. “We maakten ook van de vloer, die vol putjes en niveauverschillen zat, een egaal vlak van wand tot wand.”

Eiken gebinte en serrewanden op de zolder.

Stabiliteit

De volgende opdracht was technisch nog delicater. “We hebben er een 18 meter hoge liftkern aangebracht. Daarvoor moesten we op elke niveau vloeren en plafonds uitbreken. Om de stabiliteit te garanderen hebben we toen de gevels gestut. Die waren in de loop der jaren tot 40 centimeter gaan overhellen, terwijl we ook niet wisten wat de historische verbouwingen hadden betekend voor de stabiliteit. Nu is dat geen probleem meer, omdat naast de wanden nu ook de betonnen liftkern deel uitmaakt van de draagstructuur. Die liftkern steunt zelf op micropalen, die we tot 11 meter diep in de grond hebben geboord. De lift zelf is op maat gemaakt. In een standaardlift zou je nooit bijvoorbeeld een vleugelpiano naar boven kunnen brengen.” De werken werden niet alleen bemoeilijkt door het feit dat Villanella, terwijl ze plaatsvonden, het gebouw bleef gebruiken, maar ook door de vandaag spreekwoordelijke slechte verkeerssituatie in en rond Antwerpen.

Achterbouw opgetrokken

De grote cinemazaal – met grote houten tribune – staat op een bestaande achterbouw. Langs de buitenkant zien de nieuwe verdiepingen eruit zoals de onderbouw, dankzij een identieke afwerking en het aanbrengen van blinde ramen. “Tot op 60 meter van de straat. Om die te bereiken moesten we een 36 meter hoge torenkraan inzetten. Bij het openbreken van het bestaande dak stootten we op een onbekend type ijzer,” aldus nog De Tender. “Om uit te vinden of dit voldoende draagkrachtig was voor extra verdiepingen moesten we speciale breek- en slagproeven uitvoeren. Ter ondersteuning van de nieuwe cinemazaal en vanwege de hoge akoestische eisen brachten we een combinatie aan van stalen vakwerk met betonnen vloeren, wanden en ringbalken.”

Scheepvaartpolitie Antwerpen | Gunstige blowerdoortest, maar verdere optimalisatie mogelijk

Lees het gehele artikel

25 november 2019

In het nieuwe gebouw van de Antwerpse scheepvaartpolitie voerde specialist Metifix uit Oudegem de nodige inspecties uit met infraroodcamera en een blowerdoortest. “Onze metingen bevestigden dat de buitenschil van het gebouw zeer luchtdicht is”, verklaart bedrijfsleider Patrick Brants.

“De eis was dat het luchtlekdebiet onder de 6 m³/h/m² bij 50 Pa zou blijven. Onze meting kwam een fractie boven de 3 m³/h/m² bij 50 Pa uit. We konden ook vaststellen dat het resultaat nog veel gunstiger had kunnen uitvallen: tijdens de meting waren de ‘blue kits’, de verluchtingskleppen bovenaan in de liftschachten, immers nog niet geplaatst. Ook de sluitsystemen op de buitendeuren waren tijdens onze meting nog niet geïnstalleerd, waardoor deze deuren nog niet waren afgeregeld. Dat had nog meer verschil kunnen maken, met een resultaat ruim onder de 3 m³/h/m².”

De blowerdoortest leverde uitstekende resultaten op.

Groot en klein

Metifix voerde eerder al luchtdichtheidsmetingen uit in onder meer de campus Zuid en de Kunstencampus van de Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen, in het Ambulant Centrum van UZ Gasthuisberg in Leuven, bij Barco in Kortrijk, in het Zorghotel van het Rode Kruis in Zuienkerke, in de Astro Tower in Brussel, in het zwembad van Temse en in het hoofdkantoor van Cordeel (eveneens in Temse). “Maar we hebben ook alles in huis om de luchtdichtheid van kleine gebouwen en ruimtes te meten”, aldus Brants.

Aanbod wordt uitgebreid

“We zijn gestart als EPB-verslaggever en hebben ons gaandeweg meer en meer toegelegd op metingen”, zegt Brants’ echtgenote en medezaakvoerster Lien. “Vanaf dit najaar nemen we ook bouwakoestische metingen op in ons aanbod. Dergelijke metingen vallen vaak samen met blowerdoormetingen. Voor opdrachtgevers is het zeer interessant om beide metingen te laten uitvoeren door één partij. Daarnaast keuren we ook rioleringen.”

Antwerpen Gemini | Gevelafwerking geeft Gemini karakter

Lees het gehele artikel

18 november 2019

Langs de Waterwilgweg op Antwerpen-Linkeroever heeft Gemini een nieuw kantoorgebouw in gebruik genomen. Het complex is op amper veertien maanden tijd opgetrokken en valt op door zijn bijzondere gevel.

Gemini is een logistiek bedrijf, gespecialiseerd in recyclagematerialen. Het had zich in het begin van de jaren 80 van vorige eeuw in Antwerpen gevestigd. Het gebouw dat toen werd opgetrokken, was in de loop der jaren niet alleen te krap geworden voor het groeiende bedrijf, maar beantwoordde ook niet meer aan de hedendaagse comforteisen.

De nieuwbouw staat op de plaats van de vroegere tuin en parking. Na de afwerking en de verhuis van de medewerkers is het oude gebouw gesloopt om plaats te maken voor een nieuwe tuin en parking. De nieuwbouw dient zich aan als een compact volume met twee bovengrondse niveaus, binnen een vierkant grondplan van circa 20 op 20 meter. Blikvanger in de centrale vide is de stalen wenteltrap. Centraal bevindt zich ook een kern in metselwerk, met daarin onder meer het sanitair en de bergingen. De vide biedt hier niet alleen ‘doorzicht’, ze verruimt ook de contactmogelijkheden tussen de medewerkers van de verschillende afdelingen.

De gevelbekleding van het nieuwe Gemini-gebouw bestaat uit in wildverband aangebrachte keramische tegels met een formaat tot 2,4 op 1,2 meter.

Belevingen

“Licht, zicht en doorzicht zijn belevingen die we steevast in onze concepten verwerken”, vertelt architecte Sigrid Custers (BBSC-Architects). “Vandaar dat we de werkruimtes in open plan hebben ingetekend rond de centrale kern. Zo kunnen ze dankzij de ruime ramen in de buitengevels genieten van de lichtinval en mooie uitzichten op de tuin.” Dankzij de glazen binnenwanden tussen de kern van het gebouw en de werkruimtes dringt het natuurlijk licht tot diep in het gebouw door. De ramen reiken overal tot op de vloer van de lokalen om maximaal zicht te bieden op de tuin. Uitzicht is ook bepalend voor de vergaderzalen en een lunchruimte op de verdieping. Die geven uit op een zuidgericht terras aan de voorzijde van het gebouw.

Geen tolerantie

Buiten springt vooral de gevelbekleding in het oog. Die bestaat uit in wildverband aangebrachte keramische tegels met een formaat tot 2,4 op 1,2 meter. “Voor de medewerkers van gevelaannemer Limeparts-Drooghmans was het secuur aanbrengen van de tegels op het aluminium regelwerk een delicate taak, waarvan ze zich prima hebben gekweten. We konden immers geen enkele tolerantie toelaten omdat het de bedoeling was om een onderhoudsarme gevel met een lange levensduur te realiseren”, legt de architecte uit. “Daarom kozen we voor keramiek in plaats van voor natuursteen, hout of sandwichpanelen. Die materialen zijn poreus of hebben toleranties, zodat ze fragieler zijn of zodat er zich gemakkelijker vuildeeltjes in kunnen nestelen.”

Het aluminium plaatwerk voor de details en de borstwering aan het terras in de voorgevel heeft dezelfde bruingrijze kleur als het aluminium schrijnwerk van de ramen. Deze warme tint sluit perfect aan bij de beige kleur van de tegels. “Dat geeft het geheel een frisse uitstraling”, onderstreept Sigrid Custers.

Provinciehuis Antwerpen | ”Duurzaamheid en uitdagende architectuur zijn geen tegenpolen”

Lees het gehele artikel

21 oktober 2019

Het nieuwe Antwerpse provinciehuis biedt zijn gebruikers en bezoekers een erg hoog thermisch comfort. Toch is het energieverbruik er minimaal en maakt het gebouw geen gebruik van actieve koeling. En overigens ook niet van fossiele brandstoffen.

“Het provinciehuis is ontworpen met duurzaamheid als uitgangspunt”, vertelt operationeel directeur en partner Kurt Corvers van Studiebureau Boydens. “Wij zijn erg trots dat we samen met architectenkantoor XDGA konden aantonen dat verregaande duurzaamheid en uitdagende architectuur geen tegenpolen zijn, toch niet wanneer je beide aspecten vanaf het begin van het ontwerp in evenwicht brengt met respect voor elkaar incalculeert. Hier was dit wel degelijk het geval. Het resultaat is een gecertifieerd passief kantoorgebouw dat verwarmd en gekoeld wordt zonder gebruik te maken van traditionele oplossingen zoals stookketels of koelmachines.”

Geothermie

De bodem is de belangrijkste energiebron van het provinciehuis. Daarvoor zorgt een veld met 350 geothermische boorsondes onder de ondergrondse parking. “In de winter putten warmtepompen hun warmte uit de bodem en slaan ze er op die manier koude op. Die kan dan in de zomer gebruikt worden om het gebouw passief te koelen. Het afgiftesysteem in het gebouw bestaat hoofdzakelijk uit betonkernactivering, aangevuld met enkele zones met vloerverwarming. Deze lagetemperatuursystemen maken een optimaal rendement van de warmtepompen en passieve koeling mogelijk.”

Het passieve kantoorgebouw wordt verwarmd en gekoeld zonder gebruik te maken van traditionele oplossingen zoals stookketels of koelmachines.

Ventilatie

De hygiënische ventilatie is vraaggestuurd, in functie van de luchtkwaliteit in de verschillende zones van het gebouw. “Via een ontvettingsproces met uv-lampen wordt ook de warmte uit de extractielucht van de dampkappen in de grootkeuken gerecupereerd. Het ontvetten van dampkaplucht gebeurt vaker, onder meer om minder vervuiling van kanaalwerk te veroorzaken. Hier recupereren we bijkomend de warmte uit de afgezogen lucht. Dat is uitzonderlijk. Traditioneel warmt men bij -10 °C de compensatielucht buiten op tot 20 °C met gasgestookte warmte, terwijl we hier gebruikmaken van een warmtewisselaar en zo nauwelijks extra warmte moeten toevoegen aan de verse lucht voor de keuken. De luchtgroepen voor het auditorium, de raadzaal en expositieruimtes zijn uitgerust met adiabatische koeling. Die gebruikt regenwater om – op een indirecte manier – de binnenstromende buitenlucht af te koelen.”

Verlichting

De verlichting in de kantoren gebeurt volledig met behulp van hoogperformante leds. Die zijn individueel programmeerbaar, zodat hun flexibiliteit maximaal is. “Een systeem van daglichtsturing zal het verbruik nog verder doen dalen door de verlichtingstoestellen te dimmen. Het dak van het torenvolume is maximaal bedekt met PV-panelen, goed voor een vermogen van ongeveer 35 kWp.

BREEAM

De architecten, Studiebureau Boydens en het provinciebestuur streven naar een BREEAM Excellent-certificaat. “Daarom hebben we een model opgebouwd dat zowel de bouwfysische en installatietechnische als de gebruikstechnische karakteristieken van het gebouw bevat”, legt Corvers uit. “Hierbij hebben we het gebouw in een geometrische vorm gegoten die het toelaat om de gestelde vragen zo correct mogelijk te analyseren.”

De verlichting in de kantoren gebeurt volledig met behulp van hoogperformante leds.

Dynamische doorrekening

Zo voerde Boydens een dynamische doorrekening uit van de binnentemperaturen die in de gebruiksruimtes van het gebouw zullen optreden, overeenkomstig de BREEAM-eisen voor thermisch comfort. “Aan de hand van uurlijkse resultaten daarvan konden we ons een beeld vormen van het te verwachten binnencomfort gedurende een volledig ‘typisch’ jaar. Daarmee konden we een cijfermatige evaluatie opstellen, die het al dan niet behalen van de BREEAM-norm bepaalde.” Een daglichtberekening, uitgevoerd op een voldoende groot oppervlak van het provinciehuis, gaf uitsluitsel over het BREEAM-credit ‘daylight’. “Als je vandaag door het gebouw stapt, valt onmiddellijk op hoeveel daglicht er binnenstroomt, ondanks de beperkte raamoppervlakte. Dit is te danken aan hun driehoekige vorm, die het daglicht bovenaan maximaal laat binnenvallen.”

Lzc-technologie

“In het kader van BREEAM evalueerden we ook de effectiviteit van de toegepaste low- or zero-carbontechnologie (lzc). Hierbij namen we meer specifiek de grondgekoppelde warmtepompen onder de loep. We bekeken in welke mate ze de CO₂-uitstoot op lange termijn kunnen reduceren, in vergelijking met een ‘traditionele’ installatie voor een dergelijk gebouw. In vergelijking met de klassieke gasgestookte ketel en koelmachine reduceren beide technieken de gebouwgebonden CO₂-uitstoot met 32 %!”

Provinciehuis Antwerpen | Energieplaatje nauwkeurig gemeten

Lees het gehele artikel

21 oktober 2019

Dat het nieuwe Antwerpse provinciehuis een energie-efficiënt gebouw is, blijkt niet alleen uit de software. Ook de metingen van de daadwerkelijke energieprestaties, die werden uitgevoerd door Blowertechnic (Mortsel), spreken boekdelen.

“We hebben negen ventilatoren ingezet om een blowerdoortest uit te voeren en hebben de warmteafgifte in beeld gebracht met behulp van infraroodcamera’s”, vertelt managing director David Taelman. “In het lastenboek was opgenomen dat het gebouw per uur maximaal 0,6 keer het aanwezige volume lucht mag verliezen door ventilatie. Onze praktijktest toonde een beter resultaat: 0,48. Maar ook als zo’n test negatief zou uitvallen, is hij erg nuttig, want dan kan je hem gebruiken om luchtlekken en hun oorzaken op de sporen. Op die manier kan je met een klein budget een groot gebouw controleren. Vooral bij renovaties komt dat goed van pas. Dergelijke tests worden dan ook meer en meer beschouwd als integraal onderdeel van een renovatietraject.”

Meegegroeid in passief verhaal

Blowertechnic voert al ruim twintig jaar blowerdoortesten uit. “Eerder deden we ook vocht- en lekopsporingen om schimmel- en condensatieproblemen te bestrijden”, aldus Taelman. “In het kader daarvan kochten we toen onze allereerste blowerdoorinstallatie en warmtebeeldcamera aan. Daarna zijn we meegegroeid met het toen ontluikende passiefverhaal.”

Eerste passiefgebouw in Afrika

Blowertechnic werkte eerder ook mee aan de Belgische ambassade in Kinshasa, het eerste passiefgebouw in Afrika (zie BAVL 2017-6). Andere opvallende referenties zijn het Herman Teirlinckgebouw langs de Havenlaan in Brussel, het nieuwe passiefkantoor van de Vlaamse overheid en Mayerhof in Mortsel. “We werkten ook in grote opslagplaatsen, zoals die van Katoen Natie in Kallo en die van WPD in Willebroek. In Nieuw Zuid in Antwerpen meten we alle gebouwen op. Binnenkort gaan we er aan de slag in blok 9b, een woongebouw met 157 appartementen. In Antwerpen staat ook het nieuwe ziekenhuis van ZNA op onze agenda.” In het buitenland voerde Blowertechnic de nodige metingen uit in onder meer de Elfstedenhal in Leeuwarden.

Studeren in alle comfort

Lees het gehele artikel

21 oktober 2019

Sinds de start van het academiejaar 2018-2019 kunnen de studenten van de Antwerp Management School les volgen op een gloednieuwe campus in het hart van de stad. De ‘Boogkeers’ is het sprekende bewijs dat historische panden en nieuwbouw harmonieus te verenigen zijn in een duurzaam geheel. Het is een bijzonder aantrekkelijke campus geworden, met alle faciliteiten van dien en het comfort dat een hogeschool nodig heeft.

De Antwerp Management School vond zijn nieuwe onderkomen op de voormalige OCMW-site aan de Lange Gasthuisstraat. In de loop der jaren waren de gebouwen op zo’n manier met elkaar versmolten dat de verschillende entiteiten nog moeilijk leesbaar waren. Vandaar dat werd besloten om alle niet-waardevolle volumes af te breken en op die manier plaats voor een nieuwbouw te creëren. Het beschermde pand op nummer 32 is grondig gerestaureerd, inclusief het dak en buitenschrijnwerk. De schakel tussen oud en nieuw, het hoekpand op nummer 34, onderging enkele ingrijpende wijzigingen.

Alle binnenwanden in het nieuwe gebouw hebben een witte kleur. (Beeld: Philippe Van Gelooven)

“De gevel aan de pleinzijde is opgewaardeerd tot een volwaardige voorgevel”, legt Frederic Van Steene van HUB Architects uit. “Dit gebeurde in lijn met het historische karakter van het gebouw, onder meer door de positie van de toegevoegde ramen op de originele lintelen te baseren. Hetzelfde geldt voor (het verhogen van) de daken, die varianten op zadel- en Franse daken zijn. De volledig vernieuwde achtergevel is een moderne interpretatie van een classicistisch herenhuis. Zo is het schaduwspel van de T-verdeling van het nieuwe schrijnwerk, hoewel asymmetrisch en zeer geprononceerd, een subtiele knipoog naar het schrijnwerk van de straatgevel.”

In het te renoveren gedeelte moesten de technieken geïntegreerd worden zonder aan het authentieke karakter van de binnenafwerking te raken. (Beeld: Philippe Van Gelooven)

Nieuw slaat brug met oud

De nieuwbouw die de grenzen van de site volgt, telt vier bouwlagen en een ondergrondse parkeergarage. Om tot een consistent geheel te komen, koos de architect voor een ontwerp waarbij de gevels op hedendaagse wijze het gabarit en de geleding van de historische gebouwen in de omgeving overnemen. “Ze bestaan uit een stapeling van witte prefab zichtbeton-elementen, die zowel het binnenblad als de isolatie, de waterdichting en het buitenblad omvatten”, aldus Frederic Van Steene. “Dat wit is trouwens doorgetrokken in het interieur. Alle binnenwanden hebben immers een witte kleur, wat een verfijnd contrast genereert met de lamel-op-kantvloeren en tapijten enerzijds, en het donkere binnenschrijnwerk en de lambriseringen anderzijds. Tot slot zijn er nog de daken, die veelal uit beton zijn opgebouwd en als dakterras of intensief groendak zijn ingericht. Op niveau +3 voorzagen we een licht plat dak met een houten portiekstructuur, waarop PV-panelen zijn geïnstalleerd.”

Het beschermde pand op nummer 32 is grondig gerestaureerd, terwijl het hoekpand op nummer 34 enkele ingrijpende wijzigingen onderging. (Beeld: Philippe Van Gelooven)

Gerealiseerd volgens de bouwteamformule

Oud en nieuw verenigen is niet alleen op architecturaal vlak een hele opgave. Ook de effectieve bouw en de renovatie vergen de nodige kennis van zaken. Vandaar dat deze opdracht werd toegekend aan MBG, al decennialang een van de grootste bouwbedrijven van Vlaanderen. “Het mooie aan dit verhaal is dat er volgens de bouwteamformule gewerkt is”, vertelt projectleider Bens Bervoets. “We engageerden ons voor een maximale kostprijs, waardoor de bouwheer op financieel vlak niet voor verrassingen kwam te staan. Bovendien kon hij rekenen op een uiterst kwaliteitsvol resultaat, aangezien aannemer en architect van meet af aan de krachten bundelden.”

De volledig vernieuwde achtergevel is een moderne interpretatie van een classicistisch herenhuis. (Beeld: Tim Fisher Photography)

“Vermits de opdracht zonder lastenboek werd toegekend, was er ruimte voor optimalisaties, en dit nog voor de eerste spadesteek werd gegeven”, zegt Bervoets. “Denk bijvoorbeeld aan een uitgekiende inplanting, nieuwere bouwprocessen en innovatieve uitvoeringstechnieken. Zo werd de voorgevel van de nieuwbouw op ons aangeven volledig uitgevoerd in architectonisch prefabbeton, wat een positieve impact had op de veiligheid, de kwaliteitscontrole en de globale bouwsnelheid. Van de ruwbouw over de ramen en daken tot de binnenafwerking en de technieken: we zochten telkens naar de beste oplossingen binnen het beschikbare budget. De bouwheer kreeg steeds verschillende alternatieven aangereikt waaruit hij een keuze kon maken. Kortom: dit was een project waar onze slogan ‘Your Partner in Construction’ echt gevalideerd werd.”

Project met uitdagingen

Tijdens de realisatie vervulde MBG vooral een coördinerende rol. “Natuurlijk hebben we zelf wel alle betonwerken uitgevoerd, want dat is nu eenmaal onze corebusiness”, aldus Bervoets. “Alles wat elektriciteit en databekabeling betrof, lieten we over aan onze zusterfirma VMA. De rest van de werken zijn onder ons wakend oog gerealiseerd door verschillende onderaannemers. Vooral in het te renoveren gedeelte werden we met de nodige uitdagingen geconfronteerd. Zo moesten we de technieken integreren zonder aan het authentieke karakter van de binnenafwerking te raken. Door middel van fotogrammetrie creëerden we een puntenwolk van de binnenzijde, die vervolgens werd omgezet in een 3D-model, dat ons toeliet om minutieus de beste plaats voor alle kanalen te kiezen. Mits de nodige creativiteit slaagden we erin om deze te verstoppen achter wanden, in kokers, vast meubilair … Het was dus geen eenvoudig project, maar het resultaat mag er wezen. De Boogkeers is in architecturaal en bouwkundig opzicht een referentie waarop we bijzonder trots zijn. Tegelijkertijd toont het aan welke toegevoegde waarde MBG in een bouwteam kan bieden.”