Lille, Basisschool Gierle | Compacte en transparante nieuwbouw vervangt verouderde school

De eerste dag van het nieuwe schooljaar zal voor de leerlingen van de gemeentelijke basisschool in Gierle (Lille) net iets minder pijnlijk geweest zijn. Zij ruilden hun containerklassen immers in voor een gloednieuw gebouw. Dit laatste vervangt de afgeleefde schoolgebouwen langs de Kloosterstraat en typeert zich door zijn transparantie en compactheid. De aanpalende kloosterkapel bleef daarentegen wel overeind en werd gerestaureerd.

De schoolgebouwen langs de Kloosterstraat waren er zo slecht aan toe dat de leerlingen al in de kerstvakantie van 2016, meer dan twee jaar voor de sloop van start ging, hun intrek namen in containerklassen. Een renovatie was dan ook geen optie. Enkel de oude beuk op het schoolplein en de kapel werden behouden. 

Grote raampartijen zorgen voor veel licht in de gangen.

Aanpasbaar ontwerp

De twee vleugels van de oude school zijn ondergebracht in één groot energie-zuinig gebouw voor 460 leerlingen met twaalf klassen, enkele vaklokalen, een zorglokaal, burelen voor de ondersteunende diensten en een sanitair blok. De nieuwe school, met een totale oppervlakte van net geen 2.600 m², is niet alleen compacter, maar door de grote raampartijen ook een pak transparanter dan vroeger. De bouwvallige kapel is gerestaureerd en huisvest een eetruimte en polyvalente zaal.

“We hebben sterk ingezet op transparantie, met grote raampartijen en openheid tussen de verdiepingen door middel van een vide in de centrale gang van de nieuwbouw, een transparante trappenhal tussen nieuwbouw en kapel en een beglaasde kastzone tussen gang en klaslokalen”, vertelt architecte Hilde De Ruysscher. “Daarnaast hebben we het gebouw flexibel ontworpen, zodat het zich in de toekomst makkelijk laat aanpassen aan veranderende maatschappelijke en pedagogische visies. Gebouwen hebben nu eenmaal een langere levensduur dan onderwijsvisies.”  

De nieuwe glasramen in het koor van de kapel, een ontwerp van glaskunstenares Christine Vanoppen.

Ook sociaal duurzaam

“We streefden in ons ontwerp naar een symbiotische relatie met de dorpsomgeving, in de hoop niet alleen energetische duurzaamheid, maar ook sociale duurzaamheid te bewerkstelligen. Zo sluit de nieuwbouw met zijn eenvoudige typologie mooi aan bij de kapel. Ook door het gebruik van lichte baksteen en hout blijft het contrast met de kapel beperkt. Het nieuwe gebouw is oost-westelijk georiënteerd, zodat de zon in elk lokaal binnenvalt.”

Opvallend in het project zijn zeker ook de nieuwe glasramen in het koor van de kapel. “Een ontwerp van glaskunstenares Christine Vanoppen. De nieuwe verlichting, zowel binnen als buiten, versterkt de bakenfunctie in het dorpsbeeld”, vertelt Karen Beeck van Architecten Beek en Hermans bvba, dat het ontwerp voor de vernieuwde kapel leverde. 

De nieuwe glasramen in de kapel zijn niet bepaald klassiek, maar eerder abstract.

Duurzame technieken en esthetiek

“Gezien de grote hoeveelheid glas in het ontwerp is er geopteerd voor de toepassing van mechanische nachtventilatie om het binnenklimaat onder controle te houden”, vertelt Mathias Segers, projectleider namens MBG. “Gedurende de zomer wordt de gang op die manier ’s nachts verlucht, wanneer het koeler is. Aangezien de verdieping van de nieuwbouw zich niet uitstrekt over de gehele bouwlaag, hadden we ruimte voor een groendak. Om opwarming op de speelplaats tegen te gaan, hebben we daar ook heel wat groen aangeplant en extra bomen voorzien op het grasveld. Het dak van de fietsenstalling is dan weer uitgerust met zonnepanelen.”

“Daarnaast was ook het gebruik van akoestische bepleistering op plafonds en in de klaslokalen een belangrijk punt. Ze herleidt de nagalm tot een minimum. Puur esthetisch springen de vloeren in marmermozaïek dan weer in het oog.”  

Strakke timing

“Aangezien wij niet echt een gespecialiseerde restauratieaannemer zijn, vormde de herbestemming van de kapel in dit project de belangrijkste uitdaging voor ons. Maar ook de korte uitvoeringstermijn was niet te onderschatten”, zegt Mathias Segers, die dan ook tevreden en met enige trots terugkijkt op het project. “En niet alleen op de werkzaamheden zelf, maar ook op de sfeer waarbinnen de samenwerking met alle partijen verliep. Die was bijzonder aangenaam”, besluit hij.