Akoestiek in gebouwen: fictie en feiten

In de bouw- en architectuurwereld zijn er veel misvattingen en vooroordelen rond akoestiek. Veelgehoorde uitspraken zoals ‘akoestiek is duur’ of ‘akoestiek is subjectief’ zijn wijdverspreid, maar laten we deze fictie eens ontleden en kijken naar de antwoorden van SonIQ, een gespecialiseerd studiebureau voor akoestiek.

Bart Van de Velde, bestuurder bij SonIQ: “Als gespecialiseerd studiebureau voor akoestiek benadrukken we het belang van het betrekken van akoestische expertise vanaf het begin van een bouwproject. Door gebruik te maken van geavanceerde digitale tools kunnen we zeer nauwkeurig bepalen welke akoestische maatregelen vereist zijn. Deze softwaremodellen geven niet alleen aan waar extra aandacht nodig is voor geluidsisolatie, maar ook waar er mogelijkheden bestaan om te vereenvoudigen en kosten te besparen. Zo bieden we telkens weer een grondige en kosteneffectieve oplossing voor akoestische optimalisatie.” Helaas gaan er nog steeds heel wat fabels over akoestiek rond in de sector. SonIQ weerlegt ze allemaal met realiseerbare feiten!

Fabel 1: akoestiek is duur

Door te investeren in een goede akoestische studie tijdens de ontwerpfase worden verrassingen tijdens of na de uitvoeringsfase vermeden. Er kan nog veel bespaard worden op de gebruikte materialen door nauwkeuriger te rekenen. Dit is zowel economisch als ecologisch interessant. Bart Van de Velde: “SonIQ is specialist in het gebruik van 3D-modellen voor berekeningen van akoestische prestaties. Dit voor zowel voor binnenruimtes (zaalakoestiek), geluidsoverdracht tussen verschillende ruimtes (bouwakoestiek) als buitenruimtes (omgevingsgeluid).”

Fabel 2: akoestiek is subjectief

Dit is een veelgehoorde uitspraak, maar het is belangrijk om te begrijpen dat akoestiek grotendeels objectief kan worden gemeten en geanalyseerd. Er zijn gestandaardiseerde parameters en meetmethodes die worden gebruikt om akoestische prestaties te beoordelen. Bart Van de Velde: “Wetten, normen en richtwaarden zorgen ervoor dat elk type gebouw op een vergelijkbare manier wordt beoordeeld. Als gespecialiseerd bureau kan SonIQ deze metingen en berekeningen op een objectieve manier uitvoeren en advies geven op basis van meetbare gegevens.” 

Fabel 3: een akoestische studie is niet nodig

Hoewel architecten een essentiële rol spelen in het ontwerpproces van gebouwen, is het belangrijk op te merken dat akoestiek een zeer gespecialiseerd vakgebied is. Het aandeel akoestiek in de opleiding van een architect is beperkt en de akoestische materie is vaak zeer specifiek. Bart Van de Velde: “Zelfs voor specialisten inzake akoestiek is voortdurende bijscholing en expertise vereist om de complexiteit van akoestische optimalisatie te begrijpen en toe te passen.”

Fabel 4: voor akoestiek bestaat geen specifiek beroep 

Het beroep van ‘deskundige in bouwakoestiek’ is in veel gevallen nog relatief onbekend. Het komt vaak voor dat gebouwen, met name woningen, worden gebouwd zonder enige akoestische controle. Bart Van de Velde: “Wanneer er achteraf klachten ontstaan over geluidsoverlast en akoestische problemen worden vastgesteld, kan het oplossen van deze uitdagingen aanzienlijk duurder en complexer zijn. Het belang van akoestisch advies en expertise – op voorhand! – wordt vaak onderschat.”

Fabel 5: de akoestische isolatie werd tussen de muren geplaatst

Het is een veelgemaakte fout om de minerale wol die tussen twee wanden of plafonds is geplaatst simpelweg te bestempelen als ‘akoestische isolatie’. In tegenstelling tot thermische isolatie is akoestische isolatie geen op zichzelf staand product, maar eerder een systeem dat uit meerdere componenten bestaat. In het geval van dubbele wanden met zware deelwanden is de meerwaarde van de minerale wol in de spouw bijvoorbeeld vaak verwaarloosbaar. “In een wereld waar geluidsoverlast en akoestische kwaliteit steeds belangrijker worden, is het duidelijk dat de mythes rond akoestiek moeten worden doorbroken. Akoestiek is namelijk geen onnodige kostenpost, maar een investering in het welzijn en de tevredenheid van de gebruikers van een gebouw. Door samen te werken met een studiebureau kunnen bouwprojecten akoestisch geoptimaliseerd worden en kunnen onnodige kosten én problemen in de toekomst voorkomen worden”, besluit Bart Van de Velde.