Het invorderen van consumentenschulden verstrengd

Op 4 mei 2023 werd een nieuwe wet goedgekeurd die een grote invloed heeft op de invordering van schulden van consumenten door ondernemingen, die uiteraard ook binnen de bouwsector geldt. De wet werd opgenomen in Boek XIX van het Wetboek Economisch Recht (WER) en is van toepassing op nieuwe overeenkomsten en nieuwe schulden vanaf 1 september 2023 en vanaf 1 december 2023 op de invordering van alle onbetaalde schulden van consumenten. Youssef Boulgaddim en Mathieu Malfait van advocatenkantoor Belexa sommen in deze column op welke maatregelen u als onderneming volgens de nieuwe wet in acht moeten nemen.

Uw eerste betalingsherinnering dient steeds kosteloos te zijn:

• In de periode van 14 kalenderdagen volgend op de eerste betalingsherinnering kan u geen extra kosten of intresten vorderen;
• de eerste betalingsherinnering dient ook verplicht de volgende vermeldingen te bevatten:
– het verschuldigde saldo en het bedrag van het schadebeding dat zal worden geëist bij niet-betaling binnen de termijn van 14 kalenderdagen na verzending van de eerste betalingsherinnering;
– de naam of de benaming en het ondernemingsnummer van de onderneming die schuldeiser is;
– een beschrijving van het product dat de schuld heeft doen ontstaan, alsook de datum van opeisbaarheid van deze schuld;
– de termijn van 14 dagen waarbinnen de schuld moet terugbetaald worden vooraleer enige kost, interesten of vergoedingen mogen worden gevorderd.

U kan van voormelde vormvereisten niet afwijken:

• Voor de kosten van een bijkomende betalingsherinnering mag u maximaal 7,50 euro in rekening brengen;
• de nalatigheidsintresten in de algemene voorwaarden van uw onderneming worden beperkt tot de wettelijke interest zoals opgenomen in de Wet van 2 augustus 2002 betreffende betalingsachterstand bij handelstransacties. Thans bedraagt deze intrestvoet 10,5 %;
• forfaitaire schadebedingen in uw algemene voorwaarden dienen beperkt te worden als volgt:
– schulden t.e.m. 150 euro: max. 20 euro;
– schulden tussen 150,01 euro en 500 euro: max. 30 euro plus 10 % van het bedrag
tussen 150,01 euro en 500 euro;
– schulden hoger dan 500 euro: max. 65 euro plus 5 % van het bedrag boven 500 euro met een maximum van 2.000 euro.

Niet-naleving van voormelde wetgeving kent verregaande gevolgen. Zo kunnen de advocaat of gerechtsdeurwaarder geen ingebrekestelling versturen indien voormelde regels niet werden nageleefd. Zij worden immers verplicht om de wettigheid van de gevorderde intresten en schadevergoedingen te controleren alvorens zij een handeling of procedure inzake minnelijke invordering aanvatten. U riskeert met andere woorden tijdsverlies en nodeloze kosten.

Belangrijk is ook dat een rechter bij een betaling die in strijd is met de voorgaande bepalingen, kan bevelen dat dergelijke betaling moet worden teruggestort terwijl de consument van zijn betalingsverplichting wordt bevrijd.

Tot slot riskeert de onderneming diverse strafrechtelijke boetes die variëren van 26 euro tot 10.000 euro, of tot 4 % van de totale jaaromzet in het laatst afgesloten boekjaar.

Naast deze wetgeving zien we wel vaker dat aannemers weinig aandacht hebben voor de regels van het consumentenrecht. Stond u er bijvoorbeeld al bij stil dat een overeenkomst die via e-mail werd bevestigd door uw klant of consument kan worden herroepen indien er geen clausule werd opgenomen inzake verzaking? U zal maar reeds uw materialen hebben aangekocht wanneer uw klant plots verzaakt aan de overeenkomst … 

Verder is er ook de zwarte lijst met onrechtmatige bedingen die met zich meebrengt dat bepaalde clausules niet afdwingbaar zijn, dan wel uw invordering ferm kunnen bemoeilijken. Voorziet u bijvoorbeeld in uw contracten in sancties in hoofde van de klant-consument zonder in een gelijkwaardige sanctie te voorzien wanneer u in gebreke blijft, dan kan deze sanctie nietig
worden verklaard. 

Wenst u op een efficiënte wijze uw werken en materialen betaald te krijgen en onaangename verrassingen te vermijden, dan is het uiteraard bijzonder nuttig uw contractueel kader én uw invorderingsprocedure op orde te brengen met aandacht voor de nodige bewijzen.     ζ

Youssef Boulgaddim – Mathieu Malfait, Belexa