Steinerschool 2.0

Sinds het najaar van 2021 is de accommodatie van de middelbare Steinerschool in Gent in lijn met haar progressieve educatieve stijl. De verouderde gebouwen en containerklassen maakten plaats voor een nieuwe school waar beleving, ruimtelijkheid, tactiliteit en creativiteit centraal staan. Duurzaamheid loopt als een rode draad doorheen het architecturale concept, dat werd opgevat als een ‘groot huis in de stad’. Daarom is er gekozen voor een minimaal materiaalgebruik, waarbij CLT de hoofdrol speelt.

De Steinerschool in Gent bevindt zich op een site tussen de Kasteellaan, de Eendrachtstraat, de Forelstraat en de Ferdinand Lousbergkaai. Al vele jaren winnen zowel de kleuter-, lagere- als middel-bare afdelingen aan populariteit. Helaas heeft dit succes een keerzijde: de school was al enige tijd uit haar voegen gebarsten. “Het tekort aan plaats werd gedeeltelijk opgevangen met klas-containers”, vertelt ir-architect Ignaas Back van Back Architectenbureau. “Daarnaast werd een loods van de voormalige drukkerij Het volk ingericht als atelierruimte. Toen de school enkele jaren geleden ook nog eens een TSO-afdeling opstartte, was de situatie niet langer houdbaar. Ook al omdat de bestaande infrastructuur totaal niet meer voldeed aan de huidige verwachtingen inzake energetisch en akoestisch comfort. Vandaar dat de scholengroep besliste om de site herin te richten. In een eerste fase moest een nieuw klassen- en ateliercomplex worden gebouwd. In een tweede fase zullen daar nog een theaterzaal en administratief gebouw bij komen.”

Visuele brug tussen praktijk en theorie

De architecten stonden voor een uitdagende opdracht. Het trapeziumvormige binnengebied van bijna 7.000 m² moest immers op zo’n manier worden ingevuld dat er een maximum aan buitenruimte overbleef. Bovendien wilde de school een boeiende leeromgeving waarin ze haar lesfilosofie midden in de stad tot uiting kan brengen. “Daarom kozen we voor een concept van een ‘groot huis’ met een uiterst compacte vorm”, aldus architecte Lore Perneel van Perneel-Osten Architecten. “Het pedagogische karakter van de Steinerschool, waarbij theorie- en praktijkvakken hand in hand gaan, werd vertaald naar twee volumes die met elkaar zijn verbonden door middel van een groot zadeldak en een luifel. Deze laatste heeft meerdere functies: overdekte buitenspeelruimte, zonwering, passerelle, circulatiezone en buitenatelier.”

Ruimte en materiaal bespaard

“Aan de linkerkant bevindt zich het blok met tien klassen en het sanitair. Aan de rechterkant zijn twee niveaus met acht ateliers voor tekenen, schilderen, fietsatelier, houtbewerking, boetseren en handwerk gerealiseerd”, gaat Lore Perneel verder. “Tussen de volumes is een grote overdekte betonnen buitentrap voorzien. In combinatie met de passerelle op de luifel verloopt de circulatie hierdoor maximaal in de buitenlucht, waardoor we heel wat ruimte én materialen konden besparen. Een kruidendak ter hoogte van de eerste verdieping van de ateliers zorgt voor een groene toets, die trouwens wordt door-getrokken naar de site. Het is immers de bedoeling om de buitenruimte herin te richten met inheemse planten en bomen.”

Participanten aan het woord
Interhoro – Gyprocwanden en -plafonds
Flexibiliteit is het nieuwe sleutelwoord in schoolgebouwen. Ook de middelbare Steinerschool in Gent is volgens dit principe ingericht. Daarom werd er gekozen voor een maximum aan gyprocwanden en -plafonds. Een kolfje naar de hand van Interhoro uit Lauwe, een familiebedrijf dat zich sinds 1968 specialiseert in interieurafwerking. “Het leveren en plaatsen van systeemplafonds, gyprocwanden/-plafonds, allerhande binnendeuren en glazen wanden/deuren is onze corebusiness”, vertellen bestuurders Kelly en Lenz Counye. “Voor elk segment beschikken we over aparte teams met mensen die de kneepjes van het vak kennen. Dat is zonder twijfel onze belangrijkste troef. Onze klanten vinden het een meerwaarde om in verschillende projecten vertrouwde gezichten terug te zien. Wij werken immers voornamelijk in opdracht van grote aannemers die een brede waaier van gebouwen realiseren. Zo is ons werk terug te vinden in Garage Vandecasteele in Kortrijk, de Bloso Sportschool in Gent, Meubelen Toff in Dottenijs, verschillende Spar- en Aldi-filialen, de Hotelschool in Gent … De gyprocwanden en -plafonds die we in de Steinerschool plaatsten, waren zowel gewone als watervaste en brandbestendige exemplaren. De plafonds werden afgewerkt met hout- en steenwolplaten. Omdat deze afwerking in de lift zit, is deze referentie eens zo belangrijk voor Interhoro. We bewezen immers dat we mee-evolueren met de laatste nieuwe trends.”

Uitgekiende materiaalkeuze

Om de plannen te concretiseren, werd in juli 2020 gestart met de afbraak van de bestaande gebouwen en buitenverhardingen. “Medio augustus startten we met de effectieve bouwwerken”, aldus Tim Verhelle, projectleider van Alheembouw. “Voor ons was dit het eerste onderwijsproject in CLT of ‘Cross Laminated Timber’. Het klassenblok met drie bouwlagen werd opgetrokken in dit materiaal, alsook het dak van de volledig school én de grote luifel. Het atelierblok is echter bewust met zichtbare betonstenen en welfsels gebouwd. De architecten kozen immers voor het principe ‘ruwbouw is afbouw’, waarbij de structuur maximaal zichtbaar blijft. Dankzij de CLT-wanden heerst er een warme sfeer in de klassen, terwijl het robuuste en ruwere karakter van het beton de ateliers typeert. In combinatie met buitenschrijnwerk in accoya resulteerde dit in een interessante school die duurzaam is, creativiteit stimuleert én dus perfect inspeelt op het Steineronderwijs.” 

TECHNISCHE FICHE

Bouwheer
Middelbare Steinerschool Vlaanderen (Gent)

Architect
Perneel-Osten Architecten (Gent) & Back Architectenbureau (Gent)

Hoofdaannemer(s)
Alheembouw (Oostnieuwkerke)